مقایسه مدل سازی داده های گرانی سنجی ناحیه دهنو به روش نمودارهای احتمال و روش های متداول تفکیک آنومالی در شناسایی ساختارهای تاقدیسی

روش گرانی سنجی از جمله روش های ژئوفیزیکی است که جهت اکتشاف مقدماتی ذخایر هیدروکربوری و بررسی وضعیت ساختمان های زیر سطحی، وسعت و ضخامت حوضه های رسوبی به کار می رود. با تفکیک داده های گرانی به مولفه های مختلف باقی مانده و ناحیه ای مربوط به ساختارهای مختلف، اطلاعات مفیدی از ویژگی های ساختارهای عمومی منطقه مورد نظر و تغییرات زمین شناسی به وجود آمده در حوضه رسوبی و پتانسیل هیدروکربوری منطقه حاصل می شود. در این راستا بررسی و توسعه روش هایی که به تحلیل و تفسیر دقیق داده های اکتشافی پرداخته و با بررسی تغییرپذیری رفتار داده ها، اطلاعات دقیق تری از ساختارهای منطقه در اختیار قرار دهند، ضروری به نظر می رسد. در این پایان نامه، داده های گرانی سنجی منطقه دهنو واقع در جنوب غرب ایران جهت اکتشاف ساختارها و آنومالی های مرتبط با ذخایر هیدروکربوری مورد تعبیر، تفسیر و مدل سازی قرار گرفتند. به منظور تفکیک و نمایان سازی آنومالی ها روش های مختلف جداسازی آنومالی ها شامل گسترش به بالا و پایین، مشتق، گریفین و روند سطحی توسط نرم افزارهای modelvision pro و winglink به اجرا در آمد. نقشه های آنومالی باقی مانده حاصل از روش های فوق، حضور دو آنومالی مثبت a و b و آنومالی-های منفی c، d و e و آنومالی f ناشی از رخنمون های اطراف را در منطقه نشان می دهند. پس از مشخص شدن وضعیت ساختمان های منطقه و تعیین منابع زمین شناسی مولد آنومالی ها، مدل سازی-های دو و سه بعدی روی نقشه آنومالی باقی مانده حاصل از روش روند سطحی مرتبه سه، به منظور تعیین پارامترهای هندسی و فیزیکی ساختمان های مذکور انجام شد. مدل سازی های دو و سه بعدی علاوه بر تعیین نوع ساختارهای منطقه، عمق کم قرارگیری آنومالی های مثبت a1، a2 و b، رخنمون سطحی تاقدیس دهنو و اعماق زیاد آنومالی های منفیd1، d2 و d3 که حاصل افزایش ضخامت رسوبات به سمت شمال غرب منطقه است را نشان می دهند. بر اساس نتایج مدل سازی سه بعدی، آنومالی a1 با عمق 1460 متر، ابعاد 7515 14008 متر ، آنومالی a2 با عمق 1073 متر، ابعاد 6199 11860 متر و آنومالی b با عمق 1235 متر و ابعاد 9612 1150 متر، آنومالی های تاقدیسی منطقه را تشکیل می-دهند که می توانند از نظر پتانسیل هیدروکربوری مورد بررسی بیشتر قرار گیرند.. در ادامه با بهره گیری از روش مدل سازی نمودار احتمال، داده های گرانی سنجی منطقه مورد تفکیک قرار گرفتند. در این روش که برای اولین بار روی داده های گرانی اجرا شده است، با بررسی تغییرپذیری رفتار داده های گرانی روی نمودار احتمال، حدود اثرات مولفه های مختلف باقی مانده و ناحیه ای داده های گرانی بر اساس تغییرات شیب بخش های مختلف مدل برازش شده بر داده ها مشخص شدند. اثرات مربوط به حضور مقادیر ناحیه ای در داده های باقی مانده تفکیک یافته معین گردید. در نقشه تقریب بهینه مولفه باقی مانده داده های گرانی حاصل از روش مدل سازی نمودار احتمال، آنومالی a مربوط به تاقدیس دهنو با جزئیات بیشتری نشان داده شده است. بررسی های آماری و نتایج حاصل از آزمون تی-ستیودنت همبستگی بالای تغییرات دو سری داده نقشه های باقی مانده روش روند سطحی مرتبه سه و مدل سازی نمودار احتمال مربوط به محدوده تاقدیس دهنو را تایید می نمایند.