بررسی رابطه مشارکت اجتماعی و سلامت عمومی سالمندان منطقه 5 شهر تهران

این پژوهش با هدف بررسی رابطه مشارکت اجتماعی با سلامت عمومی در سالمندان انجام شد. در تحقیقاتی که تاکنون در جوامع مختلف و بین گروه های گوناگون از جمله میان سالمندان صورت گرفته اند الگوی ثابتی در رابطه بین متغیرهای مشارکت اجتماعی و سلامت پیدا نشده است. در داخل کشور نیز مطالعه ای که به اهمیت مشارکت در سلامت افراد نظر داشته باشد بسیار به ندرت یافت می شود. پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. جامعه این پژوهش را افراد بالای 60سال منطقه 5 تهران تشکیل می دادند که از آن میان80 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، عبارت بودند از یک چک لیست مشخصات جمعیت شناختی، پرشسنامه محقق-ساخته مشارکت اجتماعی و مقیاس 28 سئوالی سلامت عمومی (ghq-28). برای تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده ازآزمونهای آماری کولموگروف ـ اسمیرنف، همبستگی پیرسون و اسپیرمن، یو-مان-ویتنی و رگرسیون خطی ساده استفاده شد. یافته ها نشان داد که مشارکت اجتماعی در تقریباً همه ابعاد در میان افراد سالمند مورد بررسی پایین است. بین مشارکت اجتماعی و سلامت عمومی و ابعاد آن (یعنی عملکرد جسمانی، اضطراب و بیخوابی، عملکرد اجتماعی و افسردگی) رابطه معناداری وجود ندارد (05/0p<). در بین اطلاعات دموگرافیک، درآمد، وضعیت تأهل با متغیر مشارکت اجتماعی رابطه ای مثبت داشتند و عامل سن با مشارکت اجتماعی رابطه ای منفی نشان داد (05/0p>). همچنین در این تحقیق، ابعاد مختلف مشارکت اجتماعی که به صورت مشارکت سیاسی، مشارکت مدنی، مشارکت مذهبی و مشارکت در فعالیت های تفریحی و آموزشی تعریف شده بودند به عنوان تحلیل های فرعی بررسی شدند ولی بین هیچ یک از این ابعاد و سلامت عمومی و ابعاد چهارگانه آن رابطه ای به لحاظ آماری معنادار برقرار نبود (05/0p>). فقدان رابطه بین مشارکت اجتماعی و سلامت شاید بتوان به اثر عوامل حاشیه ای مانند وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دوران پژوهش نسبت داد بتوان به این نسبت داد. انجام پژوهش مشابه در شرایط و موقعیت زمانی و مکانی دیگر شاید بتواند به امکان تعمیم پذیری نتایج این مطالعه کمک بیشتری نماید.