بررسی زبان شناختی گفتمان نوشتاری دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر مدارس شهرِ تهران در چارچوب دستور نقش گرای نظام مند هلیدی

پایان نامه
چکیده

مطالعه ویژگی های زبانی، توانایی ادراکی و بیانی افراد کم توان ذهنی و مقایسه آن ها به منظور بررسی تفاوت های زبانی این گروه با افراد عادی از دیر باز مورد توجه جوامع علمی بوده است. با توجه به توانایی دانش آموزان کم توان ذهنی "آموزش پذیر" در سوادآموزی و فراگیری مهارت های زندگی توجه به آموزش این افراد از اهمیت بسیاری برخوردار است. در سال های اخیر مطالعات بسیاری با رویکرد نقش گرایی در زمینه ویژگی های زبان گفتار و نوشتار دانش آموزان عادی و متون مختلف کتاب های درسی و مقایسه آن ها صورت گرفته است. برای شناخت توانایی ها و ویژگی های زبانی دانش آموزان کم توان ذهنی و در نتیجه انتخاب مناسب ترین متون آموزشی برای آن ها، لزوم انجام پژوهش های زبان شناختی مشابه برای این گروه نیز احساس می شود. پژوهش حاضر نیز با توصیف گفتمان نوشتاری دانش آموزان کم توان ذهنی در چارچوب دستور نقشگرای نظام مند هلیدی سعی دارد از یکسو با گشودن دریچه ای دیگر برای شناخت ویژگی های زبانی این افراد در ارتقاء متون آموزشی برای این گروه نقشی ایفا کند و از سوی دیگر کارآمد بودن دستور نقشگرای هلیدی را برای این امر مورد بررسی قرار دهد. به این منظور در مجموع گفتمان نوشتاری 311 دانش آموز شامل 2407 بند در چارچوب نظری هلیدی مورد مطالعه قرار گرفت. این دانش آموزان در سال تحصیلی 87-86 در دو مدرسه دخترانه و دو مدرسه پسرانه که به شیوه تصادفی – خوشه ای انتخاب شده بودند، در مقاطع ابتدایی، پیش حرفه ای و حرفه ای مشغول به تحصیل بودند. گرد آوری داده ها با حضور در مدارس و ارائه آزمون نوشتاری در قالب داستان مصور به صورت انفرادی به کل دانش آموزان یک کلاس انجام شد. در فصل اول این رساله کلیات پژوهش شامل ضرورت و هدف آن، پرسش های اصلی، فرضیه ها، قلمرو و روش پژوهش و کاربرد های متصور از آن و مفاهیم بنیادی مطرح شده است. فصل دوم پیشینه پژوهش های داخلی و خارجی در دو حیطه زبان شناسی و روان شناسی کودکان استثنایی را شامل می شود. مبانی نظری و اصول دستور نقش گرای هلیدی و دو فرا نقش متنی و تجربی در فصل سوم معرفی شده اند. در فصل چهارم داده های گرد آوری شده از یکسو بر مبنای فرا نقش متنی و تجربی و از سوی دیگر از جنبه خطاهای صرفی- نحوی، معنایی و املایی به طور جداگانه و در قالب جدول و نمودار توصیف و مقایسه شده اند. به این ترتیب این بخش انواع آغازگرهای ساده و مرکب، فرایندها و خطاهای نگارشی، فراوانی و درصد رخداد هر یک در پایه های تحصیلی مختلف را شامل می شود. امکان رد یا تأیید فرضیه ها و نتایج حاصل از تحلیل و مقایسه داده ها در حیطه های مختلف در فصل پنجم مطرح شده است. در ادامه این فصل پیشنهادهایی نیز برای پژوهش های آتی ارائه شده است. برخی از نتایج حاصل از بررسی نوشتار دانش آموزان کم توان ذهنی به این شرح است: آغازگر فاعلی غیر محذوف در پایه های تحصیلی مختلف پررخداد ترین آغازگر است و در 61 درصد بندها رخداد داشته است. آغازگر فاعلی محذوف در 34 درصد بندها و آغازگر متنی در 23 درصد بندها مشاهده شده است. درصد رخداد آغازگر فاعلی محذوف با بالارفتن پایه تحصیلی افزایش می یابد. حدود یک چهارم بندها دارای آغازگر مرکب است. حدود 96 درصد آغازگرهای مرکب از ترکیب آغازگر متنی و تجربی شکل گرفته است. در صورت وجود آغازگر بینافردی، عنصر بینافردی بعد از آغازگر متنی و پیش از آغازگر تجربی قرار می گیرد. فرایند مادی در پایه های تحصیلی مختلف پررخدادترین فرایند است و حدود 58 درصد کل فرایندها را شامل می شود. فرایند رفتاری و فرایند رابطه ای به ترتیب 13 و 12 درصد کل فرایندها را در بر می گیرند. فرایند بیانی با 10 درصد رخداد و ذهنی با 7 درصد رخداد و وجودی با کم تر از یک دهم درصد کم رخدادترین فرایندها هستند. حدود 26 درصد بندها دارای یکی از انواع خطاهای دستوری-معنایی هستند. در پایه سوم ابتدایی حدود نیمی از بندها دارای خطا هستند. رخداد خطا در پایه های دیگر روند کاهشی دارد و در پایه اول پیش حرفه ای به حدود 22 درصد می رسد. خطاهای نحوی حدود 52 درصد و خطاهای صرفی-نحوی و معنایی به ترتیب 40 و 8 درصد کل خطاها را شامل می شوند. پررخدادترین خطاها به مقوله صرفی-نحوی تعلق دارند. کاربرد وندهای فعلی اشتباه، عدم مطابقه شناسه فعل با فاعل و حذف حرف اضافه، به ترتیب حدود 22، 20 و 16 درصد از کل خطاها را شامل می شوند و پر رخدادترین خطاها هستند. حدود 5 درصد کلمات نگارش شده توسط دانش آموزان دربردارنده خطای املایی است. حذف نویسه پر رخدادترین خطای املایی به شمار می آید و حدود 36 درصد کل خطاها را شامل می شود. کاربرد اشتباه حروف 32 درصد، افزایش 24 درصد و قلب 8 درصد خطاها را تشکیل می دهند.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

توصیف نوشتار دانش آموزان کم توان ذهنی بر مبنای دستور نقش گرای نظام مند هلیدی

هدف: پژوهش حاضر با هدف تحلیل نوشتار دانش­آموزان کم­توان ذهنی شهر تهران در پایه­های مختلف تحصیلی در چارچوب دستور نقش­گرای نظام­مند و بر مبنای فرانقش تجربی مطرح در این نظریه صورت گرفته است و سپس یافته­های به دست آمده از پایه­های مختلف با هم مقایسه شده است. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. آزمودنی­ها به شیوه نمونه­گیری خوشه­ای و چند مرحله­ای انتخاب شدند. در مجموع 311 دانش­آموز (دختر و پسر) از می...

متن کامل

توصیف انواع آغازگر در بیان نوشتاری دانش آموزان کم توان ذهنی مقاطع مختلف شهر تهران بر مبنای فرانقش متنیِ دستور نقش گرای نظام مند هلیدی

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی انواع آغازگر و توزیع آنها در بیان نوشتاری دانش­آموزان کم توان ذهنی شهر تهران در مقاطع و پایه­های تحصیلی مختلف بر مبنای فرانقش متنی معرفی شده در رویکرد نقش گرای نظام­مند هلیدی است. روش: برای جمع آوری داده­ها از شیوه نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای استفاده شد و در نتیجه در مجموع 311 دانش­آموز از میان 1737 دانش­آموز مشغولِ تحصیل در مقطع ابتدایی و پیش حرفه­ای و حرفه­ای انتخاب شد...

متن کامل

تحلیل سبک شناختی داستان هفت خوان رستم شاهنامه در چارچوب دستور نقش گرای نظام مند هلیدی

دستور نقش­ گرای نظام­ مند هلیدی دستوری است که در قالب زبان­ شناسی نقش­ گرا تدوین شده است. حوزه سبک­ شناسی متون ادبی از حوزه­ هایی است که این دستور می­ تواند در آن اعمال شود. این پژوهش با هدف تحلیل سبک­ شناسی واژگانی به بررسی افعال در داستان هفت­ خوان رستم شاهنامه می­ پردازد. نتایج حاکی از آن است که بر اساس فرایندهای مادی، رابطه­ ای، ذهنی، رفتاری، بیانی و وجودی مطرح در فرانقش تجربی زبان، ویژگی س...

متن کامل

بازنمایی دستور زبان داستان در گفتمان روایی دانش آموزان سندرم داون آموزش پذیر فارسی زبان

مقدمه و اهداف سندرم داون اختلال ژنتیکی است که می­تواند در اکثر موارد همراه با اختلال­ هایی همچون شناختی، رشدی و زبانی باشد. یکی از اختلال­ های تاثیرگذار در روند رشد و زندگی اجتماعی افراد مبتلا به سندرم داون در سطح گفتمان روایی نمود پیدا می­کند. گفتمان روایی یکی از مهارت­ هایی است که نقش بسیار مهمی در تعامل­ های روزمره و حتی پیشرفت تحصیلی و شغلی افراد دارد. از آنجایی­ که ا...

متن کامل

تحلیل متنِ کتاب زبان انگلیسی هفتم بر مبنای دستور نقش گرای نظام مند هلیدی

چکیده ارزیابی کتاب­های درسی و تحلیل محتوای آن­ها در برنامه­ریزی آموزشی اهمیت بسیاری دارد. هدف پژوهش حاضر تحلیل زبان­شناختی متن کتاب زبان انگلیسی هفتم از منظر انواع فرایند (فعل) بر اساس چارچوب فرانقش تجربی دستور نقش­گرای نظام­مند هلیدی و متیسون (2014) است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی– تحلیلی است. به این ترتیب متن کتاب (شامل دستورالعمل تمرین­، متن مکالمه و درس­) در قالب شش فرایند مادی، ذهنی، ارتباطی...

متن کامل

توصیف زبان شناختی خطا های املایی دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر

هدف: پژوهش حاضر به بررسی خطا­های املایی دانش­آموزان کم توان ذهنی پایه تحصیلی سوم ابتدایی تا اول حرفه­ای در دو مدرسه دخترانه و دو مدرسه پسرانه شهر تهران می­پردازد. روش: این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است و آزمودنی­ها به صورت تصادفی با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله­ای انتخاب شدند. به این ترتیب از میان مدرسه­های شهر تهران 2 مدرسه دخترانه و 2 مدرسه پسرانه انتخاب شد. ابزار اندازه گیری مورد اس...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی - پژوهشکده زبانشناسی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023