تعهد به تملیک

تعهد به تملیک رابطه ای حقوقی است که به موجب آن شخص ملتزم است، مالی را به ملکیت دیگری در آورد. قولنامه، تعهد به بیع، بیع مال کلی و اجاره به شرط تملیک (در برخی مصادیق) از مصادیق بارز تعهد به تملیک هستند. تعهد به تملیک ماهیت عهدی داشته و صرفاً تعهدی را مبنی بر انتقال مالی در آینده برای متعهد له به وجود می آورد. علی رغم اینکه در برخی موارد استثنایی ایجاد تعهد از طریق ایقاع پذیرفته شده است، ولی نمی توان آن را به عنوان قاعده ای کلی پذیرفت و شخص نمی تواند به صورت یکطرفه خود را ملزم به تملیک مال به دیگری نماید؛ چنین تعهدی در حقوق ما به رسمیت شناخته نشده است. در جایی که شخص تعهد به تملیک مالی معین می نماید، حقی که به نفع متعهد له به وجود می آید حق دینی است که باید از محل معین استیفاء شود. تملیکی که در نتیجه ی اجرای تعهد رخ می دهد، امری است که می توان گفت، در صورتی که متعهد تمامی تلاش و مواظبت ها را برای انجام آن به کار ببندد و حادثه ای قهری نیز مانع آن نشود، می توان به وقوع آن اطمینان داشت. بنابراین، تعهد به تملیک را باید از نوع تعهد به نتیجه دانست. معامله معارض با تعهد به تملیک به وضوح برخلاف قاعده لزوم است که از بدیهی ترین آثار عقد محسوب می شود. حتی اگر نتوان ادعای بطلان معامله معارض را به استناد بی اعتباری اعمال حقوقی ای که با انجام تعهد منافات دارد، مطرح کرد، با توجه به این اثر عقد متعهد له می تواند با اقامه دعوا علیه متعهد، تقاضای ابطال معامله معارض را برای اجرای تعهدات قراردادی بنماید. واژه های کلیدی: تعهد به تملیک، بیع، تعهد، قولنامه، معامله معارض