ارزشیابی تطبیقی هزینه تولید برق در نیروگاه برق آبی در مقایسه با نیروگاه گازی (مطالعه موردی نیروگاه برق آبی کارون3 و نیروگاه گازی دماوند)

ارزشیابی مالی و اقتصادی طرح های تولیدی خاتمه یافته، ابزاری مفید و کارا برای مدیران و تصمیم گیران است. تحقیق پیش رو بر اساس این سوال شکل گرفت که آیا هزینه و درآمد سدهای ساخته شده در کشور به همان مقداری که سازندگان آنها پیش از ساخت قول داده بودند، می باشد یا تغییر یافته است. سوال دیگری که در این تحقیق مطرح شد این بود که با توجه به اینکه هدف اصلی ساخت نیروگاه آبی مورد مطالعه، تولید برق بوده است، استفاده از گزینه جایگزین(نیروگاه گازی) به صرفه تر است یا خیر؟ بدین منظور با استفاده از شاخص های متداول ارزشیابی طرح همچون دوره برگشت سرمایه(pbp)، دوره برگشت سرمایه با توجه به ارزش زمانی(dpbp)، ارزش فعلی خالص(npv)، شاخص سودآوری (pvi)، نرخ بازده داخلی (irr) و نرخ بازده داخلی تعدیل شده(dirr) در قالب چهار الگوی ارزشیابی که شامل حداقل هزینه، مقایسه هزینه ها، روش بهای تمام شده و روش درآمدـ هزینه است به مقایسه نیروگاه برق آبی کارون 3 و نیروگاه گازی دماوند پرداخته شده است. با مطالعه عملکرد سد کارون 3 مشاهده می شود که بدون لحاظ نمودن افزایش قیمت ارز در اواخر دهه 70، هزینه ساخت سد 40 درصد و با لحاظ کردن این افزایش، هزینه ساخت10 درصد افزایش نسبت به طرح توجیهی اولیه داشته است. نتایج ارزشیابی نیز دو نیروگاه کارون 3 و دماوند بدین ترتیب است که اگر شاخص مقایسه، ارقام با تورم و تنزیل شده باشد، در این صورت هزینه هر کیلو وات برق تولیدی در نیروگاه گازی حداقل 30 ریال گرانتر از نیروگاه آبی است.(34درصد) بدین ترتیب npv نیروگاه برق آبی از نیروگاه گازی بیشتر خواهد بود. اگر شاخص دوره بازگشت سرمایه،i`rr وpvi ملاک تصمیم گیری باشد، نیروگاه گازی دارای توجیه اقتصادی خواهد بود. چرا که با وجود داشتن نرخ بازده داخلی و شاخص سودآوری بیشتر، دوره بازگشت سرمایه در آن نصف دوره بازگشت سرمایه در نیروگاه آبی است. بدین ترتیب با توجه به اهمیت شاخص pvi، گزینه بهینه نیروگاه گازی است.