تحلیل حقوق و تکالیف متقابل مودیان و دستگاه های مالیاتی ایران

مالیات به عنوان یکی از منابع مهم درآمد دولت ها مطرح است. در فرآیند مالیات، دستگاه های مالیاتی و مودیان مالیاتی نقش تعیین کننده ای بر عهده دارند. هرچه نظام مالیاتی، کارآمدتر و مطلوب تر باشد، این فرآیند با سهولت و رضایت مندی بیشتری انجام می گیرد. از مهمترین عواملی که نظام مالیاتی کارآمد را رقم می زند آگاهی دستگاه های مالیاتی و مودیان مالیاتی از حقوق و تکالیف خود است. با عنایت به این که مالیات از مصادیق اعمال حاکمیت است، لذا برای اداره مالیاتی (دستگاه مالیاتی) حقوق، اختیارات و اقتدارات خاصی پیش بینی شده است که با عنوان "اعمال قدرت مالیاتی" از آن یاد می شود. اما اعمال قدرت مالیاتی نباید سبب نادیده گرفتن حقوق مودیان شود. با توجه به نقش تعیین کننده مودیان در فرآیند مالیات، نارضایتی و بی اعتمادی آن ها، عواقبی چون بی میلی مودیان به پرداخت مالیات، فرار از پرداخت مالیات و در نتیجه کاهش این منبع درآمدی دولت را در پی خواهد داشت. از این روست که پیش از اعمال قدرت مالیاتی، جلب همکاری و مشارکت مودیان باید مدنظر قانون گذار باشد و آگاهی مودیان از حقوق خود در برابر دستگاه های مالیاتی و نیز رعایت آن از سوی دستگاه های مذکوردر جلب همکاری و مشارکت مودیان نقش بسزایی دارد. واژگان کلیدی: مالیات، مودی مالیاتی، اداره مالیاتی، مراجع حل اختلاف مالیاتی.