اثر سطح و نوع ماده آلی بر جذب سطحی کادمیم در یک خاک آهکی استان فارس

کادمیم از مهمترین عناصر در ارتباط با آلودگی زنجیره غذایی می باشد. کادمیم به علت سمیت بالا، حلالیت زیاد در آب و تحرک زیاد درخاک به عنوان آلوده کننده ای مهم شناخته شده است. از آنجا که خاک دارای ظرفیت معینی برای کاهش قابلیت استفاده زیستی و حرکت فلزات از طریق سازوکارهایی نظیر رسوب، جذب سطحی و واکنش های اکسایش و احیاء است، هنگامیکه غلظت فلزات در خاک زیاد می شود ظرفیت خاک جهت جذب این فلزات کافی نمی باشد، بنابراین اصلاح آن ضروری است. پژوهش حاصل به منظور مطالعه اثر سطح و نوع ماده آلی بر جذب سطحی کادمیم از طریق ارزیابی اثر سطح و نوع ماده آلی بر ضرایب معادله های جذب سطحی در یک خاک آهکی استان فارس (سری دانشکده fine,mixed(calcareous), mesic, typic calcixerepts) انجام شد. یک نمونه خاک سطحی (30-0 سانتی متری) انتخاب و با سه نوع ماده آلی شامل کمپوست زباله شهری، کود گاوی و ورمی کمپوست حاصل از ضایعات میوه و سبزیجات در چهار سطح 0 و 1 و 2 و 4 درصد تیمار شد. نمونه های تیمار شده برای مدت سه ماه در دمای ?c5?20 و رطوبت 80 درصد ظرفیت مزرعه خوابانیده شدند. غلظت های اولیه 5 تا 800 میلی گرم کادمیم درلیتر از آنیون های نیترات و کلرید برای مطالعه جذب سطحی کادمیم در خاک های تیمار شده بکار برده شد. الگوی جذب سطحی کادمیم در تمام سطوح کاربرد هر سه نوع ماده آلی در حضور هر دو یون نیترات و کلرید تقریباً مشابه بود به طوری که با افزایش غلظت کادمیم در محلول تعادل میزان کادمیم جذب شده توسط فاز جامد خاک افزایش یافت. داده های جذب سطحی کادمیم با سه همدمای جذب سطحی شامل فروندلیچ، لانگمویر، و تمکین برازش داده شدند. ضرایب همدماهای جذب سطحی تعیین و مورد ارزیابی قرار گرفت. همدماهای مناسب جذب سطحی شامل همدمای فروندلیچ و لانگمویر بر اساس خطای استاندارد کم و ضریب تبیین بالا انتخاب شدند. ضرایب حاصل از همدمای جذب سطحی در حضور یون نیترات نشان داد که کاربرد مواد آلی جذب سطحی کادمیم را در خاک های تیمار شده نسبت به خاک شاهد افزایش می دهد، اما ضرایب حاصل از همدمای جذب سطحی در حضور یون کلرید نشان داد که کاربرد مواد آلی تفاوتی را در میزان جذب سطحی کادمیم در خاک-های تیمار شده نسبت به خاک شاهد نشان نمی دهد.