موانع فرهنگی توسعه گردشگری ایران

توسعه تغییر مستمر و مثبت در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی زندگی مردم است و گردشگری از دهه 1970 به عنوان ابزاری برای توسعه مطرح بوده است. کیفیت فعالیت های یک جامعه توسط فرهنگ آن جامعه تعیین می گردد. جهت انتخاب و پرورش یک الگوی توسعه مطلوب، باورها و اعتقادات و آداب و رسوم فرهنگی باید همواره تصحیح و تعدیل گردند. با توجه به نقش اساسی فرهنگ در توسعه گردشگری، واضح است که برخی از اجزا و عناصر فرهنگی مانع توسعه گردشگری هستند و نمی توانند در زمینه سازی برای توسعه گردشگری مطلوب واقع شوند. بنابراین شناخت و بررسی این عناصر و موانع از پیش شرط های اصلی توسعه گردشگری است. یکی از عوامل عدم توسعه گردشگری در ایران برخی موانع فرهنگی می باشد، لذا در این پژوهش سعی بر آن است با توجه به تعریف تایلور از فرهنگ، بررسی کنیم که آیا در افکار و اعتقادات، قوانین و مقررات و آداب و رسوم ایران، موانعی بر سر راه توسعه گردشگری ایران وجود دارد؟ ابتدا با مروری بر ادبیات تحقیق، عوامل (متغیرهای) مرتبط با این موضوع شناسایی شد. در مرحله بعد با همکاری استاد راهنما پرسشنامه با 23 شاخص انتخاب شد و در اختیار مدیران و تورگردانان دفاتر خدمات مسافرتی قرار گرفت. در این پرسشنامه از 72 مدیر و تورگردان شاغل در دفاتر خدمات مسافرتی تهران خواسته شد نظر خود را در مورد موافقت یا مخالفت با هر کدام از شاخص ها، روی طیف لیکرت نمایش دهند . در نهایت با استفاده از اطلاعات پرسشنامه، 4 عامل ضوابط و قوانین اسلامی، باورها و اعتقادات مذهبی، آداب و رسوم و افکار عمومی مورد بررسی قرار گرفتند. روش نمونه گیری مورد استفاده، قضاوتی و خوشه ای بود. در تحلیل داده های تحقیق، از روش های توصیفی شامل جداول اکتشافی و آزمون دوجمله ای برای فرضیه ها استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل متغیرهای مختلف برای فرضیات ضوابط و قوانین اسلامی، باورها و اعتقادات مذهبی، آداب و رسوم مورد تایید قرار گرفت، و به عنوان مانع برای توسعه گردشگری ایران شناخته شدند، اما برای افکار عمومی مورد تایید قرار نگرفت. واژگان کلیدی: فرهنگ، توسعه، گردشگری، موانع فرهنگی.