بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی در ایران

طرح مسئله: نقش سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از تعیین کننده های اجتماعی سلامت برای رسیدن به جامعه ای سالم انکار ناپذیر است. هدف این مطالعه بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و بیانگرهای سلامت اجتماعی در ایران و شناخت تأثیرات سرمایه اجتماعی بر سلامت اجتماعی می باشد . روش: مطالعه از نوع همبستگی اکولوژیک بوده که در آن داده های مربوط به سرمایه اجتماعی از طرح ملی بررسی و سنجش سرمایه اجتماعی در ایران و داده های مربوط به بیانگر های سلامت اجتماعی از داده های موجود و مربوط به هریک از 30 استان کشور در سال 1386 جمع آوری و توسط نرم افزار spss تحلیل ثانویه شده اند. یافته ها: بین سرمایه اجتماعی و متغیرهای فقر، رشد طبیعی جمعیت، خشونت، میزان باسوادی، میزان بیکاری و پوشش بیمه به عنوان بیانگرهای سلامت اجتماعی رابطه آماری معنی داری وجود دارد. همچنین جهت رابطه در مورد متغیرهای فقر، رشد جمعیت و میزان بیکاری مثبت است. در مجموع پس از انجام تحلیل عاملی اکتشافی و محاسبه نمره سلامت اجتماعی کل، رابطه بین سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی کل در ایران، با مقدار همبستگی 54/0 - (p value = 0.001) تأیید شد و با توجه به ضریب تعیین 30 درصد، می توان اذعان داشت 30/0 تغییرات سلامت اجتماعی با تغییرات سرمایه اجتماعی قابل توضیح است. نتایج: رابطه مستقیم سرمایه اجتماعی با فقر، رشد جمعیت و بیکاری را چنین می توان توضیح داد که نوع غالب سرمایه اجتماعی در استان های کمتر توسعه یافت? کشور، سرمایه اجتماعی قدیم (سنتی) است که مبتنی بر روابط درون گروهی توأم با اعتماد محدود و خاص می باشد و این نوع سرمایه اجتماعی در استان های توسعه یافت? کشور دچار فرسایش شده و سرمایه اجتماعی جدید (مدرن) شکل نگرفته است و در این استان ها با نوعی توسعه نامتوازن مواجه هستیم. بنابراین توجه به انواع سرمایه اجتماعی و بخصوص نوع جدید آن در سیاستگذاری های سلامت باعث ارتقاء و بهبود سلامت اجتماعی جامعه ایران خواهد شد.