تأثیر عوامل نهادی بر میزان فعالیت های کارآفرینانه جهت ایجاد فرصت های کسب درآمد در سازمان های غیر انتفاعی تهران

در طی دو دهه گذشته تغییرات بوجود آمده در میزان منابع مالی قابل دسترس برای سازمان های غیر انتفاعی منجره شده که رهبران این سازمان ها به طور فزاینده ای به دنبال فرصت هایی برای در آمد زایی باشند تا بتوانند کمبود منابع خود مالی خود را جبران کرده و از این طریق رشد و خود کفایی را برای سازمان خود به ارمغان آورند. این فرصت ها که به فرصت های کسب درآمد (eio) معروف شده است، توجه سازمان های غیر انتفاعی زیادی را در دو دهه گذشته به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر احتمال انجام این فعالیت های کارآفرینانه را در میان سازمان های غیر انتفاعی فعال در محیط هایی که با کمبود منابع مواجه هستند، مورد بررسی قرار می دهد. با توجه به اینکه نیازهای روز افزون سازمان های غیر انتفاعی به منابع، تاثیرات زیادی بر این سازمان ها در ایران گذاشته است، تئوری عقلایی اقتصادی حکم می کند که این سازمان ها به دنبال کردن فرصت های کسب درآمد باشند. با این حال پژوهش های اخیردر مورد این پدیده، نشان می دهد که نرخ فعالیت هایی که در سازمان های غیر انتفاعی با هدف دنبال کردن فرصت های کسب درآمد انجام می پذیرد، ممکن است روی هم رفته بسیار کمتر از میزانی باشد که منطق اقتصادی آنرا حکم می کند. تحقیق حاضر به دنبال فهم بهتر این موضوع است که چرا ارتباط مثبت بین نیاز اقتصادی و فعالیت کارآفرینی به میزانی که انتظار می رود نیست و پیشنهاد می کند که سه عامل نهادی قابلیت سازمانی، هویت سازمانی و برجسته بودن ذینفعان بر روی این ارتباط نقش تعدیل کنندگی یا مداخله گری ایفا می کنند. با انجام پیمایشی جامع از طریق ارائه پرسشنامه به مدیران اجرایی سازمان های غیر انتفاعی شهر تهران که به طور تصادفی انتخاب شدند و با استفاده از مدل معادلات ساختاری، مشخص شد که بین نیاز اقتصادی و دنبال کردن فرصت های کسب درآمد ارتباط مثبت وجود دارد و همچنین برجسته بودن ذینفعان نقش مداخله گر در ارتباط بین نیازهای مالی و دنبال کردن فرصت های کسب درآمد داشته و هویت سازمانی نقش تعدیل کننده را در این ارتباط نشان می دهد. اما هیچ شواهدی مبنی بر اینکه قابلیت سازمانی نقش تعدیل کننده در این ارتباط داشته باشد مشاهده نشد و لذا فرضیات 1، 3 و 4 تایید و فرضیه 2 رد شد.