تأثیر کارکردهای مدیریت منابع انسانی بر کارآفرینی سازمانی، با تأکید بر نقش رفتار شهروندی سازمانی در جهاددانشگاهی واحد تهران

در حالی که محیط سازمانها به طور فزاینده ای پیچیده و پویا می شود، اهمیت خلق و پایداری مزیت رقابتی برای سازمانها بیش از پیش میگردد. از اساسی ترین ساز و کارهای خلق مزیت رقابتی پایدار در محیط پویای امروزی، استفاده از نوآوری در کسب و کارها، محصولات و ارائه خدمات یا به تعبیری کارآفرینی سازمانی می باشد. امروزه تغییر و تحولات گسترده و پویایی رقابت باعث شده است تا سازمانها به ویژه سازمانهای دانش بنیان به دنبال ایجاد شرایطی باشند که بتوانند افراد خلاق و کارآفرین را جذب، مدیریت، به کارگیری و نگهداری نموده تا از مزایای کارآفرینی سازمانی هرچه بیشتر بهره مند گردند. بدین منظور و با توجه به اهمیت مدیریت منابع انسانی در ارتقای کارآفرینی سازمانی و از آنجا که رفتار شهروندی سازمانی و کارآفرینی سازمانی دو مقوله مهم رفتاری هستند که به نظر می رسد دارای نقاط مشترک فراوانی بوده و برهم تأثیر گذار نیز باشند، در این تحقیق که مبتنی بر پژوهشی میدانی در یکی از نهادهای عمومی ایران می باشد، تلاش گردیده تا تأثیر هشت کارکرد مدیریت منابع انسانی؛ یعنی، تأمین نیروی انسانی، آموزش کارکنان، جابه جایی و ارتقا، امنیت شغلی، ارزیابی عملکرد، دستمزد و پاداش، مشارکت کارکنان و طراحی شغل بر کارآفرینی سازمانی با در نظر گرفتن نقش واسطه ای رفتار شهروندی سازمانی مورد بررسی قرار گیرد. همچنین، جهت سنجش متغیر کارآفرینی سازمانی از پنج شاخص حمایت مدیریت، استقلال و آزادی در کار، تقویت و پاداش، فرصت دادن و محدوده های سازمانی و برای سنجش رفتار شهروندی سازمانی از پنج شاخص نوع دوستی، ادب و ملاحظه، جوانمردی و گذشت، فضیلت مدنی و وجدان استفاده شده است. یافته های تحقیق با بهره گیری از روش های مختلف آمار توصیفی و استنباطی از جمله همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیره و همچنین بررسی مدلهای اندازه گیری و مدل ساختاری تحقیق با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل، نشان از تأثیر مثبت کارکردهای مدیریت منابع انسانی بر کارآفرینی سازمانی از طریق رفتار شهروندی سازمانی دارد که در بین هشت کارکرد مورد بررسی، تأمین نیروی انسانی دارای بیشترین تأثیر بوده است. علاوه بر این بررسی مدلهای اندازه گیری استفاده شده جهت سنجش متغیرهانشان داد که تناسب داده های گردآوری شده برای سنجش این متغیرها؛ یعنی، شاخصهای تشکیل دهنده مدل کارکردهای مدیریت منابع انسانی و همچنین شاخصهای تشکیل دهنده مدل کارآفرینی سازمانی در حد مطلوب بوده و درباره شاخصهای تشکیل دهنده مدل رفتار شهروندی سازمانی نیز با حذف شاخص ادب و ملاحظه از مدل مذکور، می توان به مدلی مناسب دست یافت.