تأثیر سطوح مختلف کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای در شرایط هیدروترمال پرایم و عدم پرایم

تغذیه معدنی یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده عملکرد نهایی گیاهان زراعی می باشد که در این میان کودهای نیتروژنی از مهمترین نهاده هایی هستند که برای افزایش عملکرد به طور وسیع و گسترده مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به افزایش بیش از حد مصرف کود نیتروژن که نه تنها از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست بلکه کاربرد بیش از لزوم این کود موجب آلودگی خاک و آبهای زیر زمینی بواسطه آبشویی نیتروژن خواهد شد می بایست با استفاده از روشهای مختلف در راستای کاهش کاربرد کودهای شیمیایی گام برداشت. پرایمینگ بذر یک تکنیک آسان و کم هزینه محسوب می شود که با تاثیری که بر بهبود جوانه زنی و استقرار گیاهچه ها دارد می تواند در راستای کاهش مصرف کودهای شیمیایی نقش مهمی داشته باشد. در این روش اجازه جذب آب بصورت کنترل شده به بذر قبل از کشت تا سطحی داده می شود که فعالیت های اولیه جوانه زنی مثل فعال شدن هورمونها ، آنزیم ها و محلول شدن مواد غذا یی ذخیره شده در بذرشروع گردد، اما از خروج ریشه چه جلوگیری شود و سپس بذر خشک می گردد که تا زمان کاشت قابلیت نگهداری را دارا می باشد. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر هیدروترمال پرایمینگ بذر و سطوح کود مختلف نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد و نیز شاخص های رشد در ذرت انجام گرفت. آزمایش به صورت اسپیلیت پلات و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار با دو عامل، مقادیر کود نیتروژن شامل(0، 100، 200، 300، 400، 500 کیلوگرم در هکتار اوره) به عنوان عامل اصلی و هیدروترمال پرایمینگ بذر در2 سطح (هیدروترمال پرایمینگ و عدم پرایم) به عنوان عامل فرعی اجرا شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که مصرف کود اوره بر ارتفاع بوته، تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه و عملکرد بیولو‍ژیک اثر معنی داری گذاشت؛ به طوری که بالاترین مقادیر این صفات متعلق به سطوح کودی 400 و 500 کیلوگرم در هکتار بود. همچنین اعمال هیدروترمال پرایمینگ بذر علاوه بر تأثیر معنی دار بر ارتفاع بوته، وزن صد دانه و تعداد دانه در بوته در مقایسه با شاهد سبب افزایش 9/21% وزن خشک بلال، 5/29% عملکرد دانه و 95/16% عملکرد بیولوژیک نسبت به عدم پرایم شد. اثر متقابل سطوح کود نیتروژن و هیدروترمال پرایمینگ بذر بر طول بلال، تعداد دانه در هر ردیف، تعداد دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت معنی دار بودند. بیشترین مقادیر این صفات از تیمارهای پرایمینگ با 400 و 500 کیلوگرم در هکتار بدست آمد که بین این سطوح اختلاف آماری مشاهده نشد. در این آزمایش میزان تجمع ماده خشک و شاخص های فیزیولوژیک رشد تحت تاثیر کود نیتروژن قرار گرفتند و با افزایش کود اوره مصرفی از صفر به 500 کیلوگرم در هکتار، افزایش قابل ملاحظه ای در میزان این شاخص ها به وجود آمد. همچنین شاخص های رشد cgr، rgr، lai، nar و میزان تجمع ماده خشک نیز با اعمال هیدروترمال پرایمینگ بذر در مقایسه با عدم پرایم افزایش نشان دادند. در کل با اجرای این پژوهش مشخص گردید که با استفاده از پرایمینگ بذر در مقادیر پایین کود نیتروژن می توان عملکرد و اجزای عملکردی برابر و یا بیشتر از میزان آنها در مقادیر بالای کود نیتروژن به دست آورد و صدمات ناشی از کودهای شیمیایی را در محیط کاهش داد.