بررسی رابطه ی مخارج بخشی دولت با رشد اقتصادی در ایران

یکی از مهم ترین موضوعات مورد بحث در بسیاری از کشورهای جهان بعد از جنگ جهانی دوم، بخصوص در کشورهای درحال توسعه، رشد اقتصادی می باشد. رشد اقتصادی معیاری برای سنجش وضعیت اقتصادی و رفاه جامعه می باشد. طبق تئوری های اقتصادی، عوامل متعددی بر روی رشد اقتصادی یک کشور موثر هستند. از جمله عوامل مهم و تاثیرگذار بر رشد اقتصادی مخارج دولت است. درکشور ایران، فعالیت های دولت حجم وسیعی از اقتصاد را در بر می گیرد و سهم بخش خصوصی نسبت به کشورهایی که اقتصاد آنها مبتنی بر مکانیسم بازار آزاد است پایین تر است. به همین دلیل در ایران یکی از مهم ترین متغیرهای تاثیرگذار بر رشد اقتصادی، دولت و مخارج دولتی می باشد. با توجه به این موضوع در این تحقیق سعی بر آن است که ارتباط بین مخارج دولت در بخش های گوناگون با رشد اقتصادی کشور بررسی شود و مشخص گردد که تخصیص بهینه منابع بین بخش های مختلف، چه تاثیری بر نرخ رشد اقتصادی خواهد گذاشت. روش تحقیق بکار گرفته شده در این پایان نامه، توصیفی و اسنادی است. داده های سری زمانی سال های 1350-1385 مورد استفاده قرار گرفته اند. روش برآورد مدل، روش حداقل مربعات معمولی (ols) است و نرم افزار eviews5 برای تخمین مدل بکار گرفته شده است. در این تحقیق نتایج بدست آمده از برآورد مدل های این پایان نامه نشان می دهد که ارتباط بین نرخ رشد مخارج آموزشی، نرخ رشد مخارج حمل و نقل و نرخ رشد مخارج کشاورزی با رشد اقتصادی مثبت و معنی دار است. در مقابل رابطه بین نرخ رشد مخارج بهداشتی برخلاف مبانی تئوریک منفی و بی معنی می باشد. رابطه بین نرخ رشد مخارج دفاعی و رشد اقتصادی مثبت و بی معنی است. علاوه بر آن رابطه بین نرخ رشد سرمایه گذاری بخش خصوصی، نرخ رشد صادرات و نسبت دانشجویان تحت پوشش وزارت علوم، دانشگاه آزاد اسلامی و مراکز تربیت معلم نسبت به کل جمعیت، با رشد اقتصادی مثبت و معنی دار است و رابطه بین نرخ رشد نقدینگی به تولید ناخالص داخلی با رشد اقتصادی منفی و معنی دار می باشد. بنابراین به نظر می رسد که دولت می تواند با تخصیص بیشتر منابع و نیز افزایش مخارج در بخش های مولدتر مانند آموزش، حمل و نقل و کشاورزی به رشد اقتصادی کمک کند.