اعاده حیثت در حقوق ایران

اعاده حیثیت کیفری یکی از مباحث بسیار مهم حقوق جزا است که متاسفانه مورد غفلت واقع شده وبعد از انقلاب اسلامی چه از ناحیه اساتید دانشگاه ها و چه از ناحیه دستگاه قضایی و قوه مقننه به حال خود رها شده است. اعاده حیثیت کیفری برای رفع آثار محرومیت های اجتماعی ناشی از ارتکاب بزه می باشد. اما مدت این محرومیت نمی تواند نامحدود وهمیشگی باشد. زیرا در غیر این صورت، برخلاف اصول حقوق جزا، انصاف، عدالت و حقوق فردی خواهد بود. هدف از اجرای مجازات های تبعی که ناشی از طبع بعضی از جرایم است، طرد موقت محکوم علیه از جامعه است، چون به لحاظ ارتکاب جرم،اعتماد عمومی از وی سلب شده است.در قوانین مجازات عمومی مصوب سالهای 1304و1352 ه. ش موضوع تعیین مدت برای اعاده حیثیت کیفری مدنظرواقع شده بود که محکوم علیه در صورت سپری شدن مدت مقرر در قانون و عدم ارتکاب جرم جدید به اعاده حیثیت کیفری نائل می شد. ولی پس از انقلاب شکوهمند اسلامی در سال 1357 ه. ش بسیاری از قوانین زمان گذشته، از جمله مقررات مربوط به اعاده حیثیت کیفری منسوخ اعلام گردید. اما متأسفانه اقدامی در جایگزینی مقررات جدید دراین زمینه به عمل نیامد تا اینکه درسال 1377ه. ش پس از گذشت تقریباً 20 سال به علت ایجاد مصائب و گرفتاری های زیاد و نیز با توجه به اهمیت این موضوع و ارتباط آن با سایر نهادهای حقوق جزا، همانند تخفیف مجازات، تعلیق مجازات، آزادی مشروط و… به ناچار مجلس شورای اسلامی قانونی را در این زمینه تصویب نمود که دارای نقاط قوت و ضعف بسیار می-باشد و نیازمند تتبع دقیقی می باشد.