تعیین تنوع ژنتیکی گونه ی secale strictum lat. در ایران با استفاده از نشانگرهای مولکولی ssr

گونه secale strictum برون زادگیربوده ومرکز پیدایش آن جنوب غرب آسیا گزارش شده است. به علت دارا بودن روابط نزدیک با چاودار و گندم به عنوان خزانه ی وراثتی برای این گیاهان زراعی مهم محسوب شده و از این لحاظ بسیار حایز اهمیت است. در این مطالعه با استفاده از نشانگرهای شناخته شده ی ssr وضعیت تنوع ژنتیکی آن مورد مطالعه قرار گرفت. 15 زوج آغازگر به منظور تعیین تنوع ژنتیکی 120 فرد از 19 جمعیت متعلق به گونه ی s. strictum جمع آوری شده از سراسر دامنه ی پراکنش آن در ایران مورد بررسی قرار گرفت. فرایند pcr با استفاده از آغازگرهای معرفی شده برای گونه ی s. cereale و آغازگرهای اختصاصی جنسtriticum انجام و وضعیت تنوع درون و بین جمعیتی این گونه با استفاده از الکتروفورز محصولات pcr، بر روی ژل پلی آکریل آمید 6%‍‍ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه شامل هتروزیگوسیتی مورد انتظار، pic، آنالیزهای مربوط به amova و f-statistics، سطح بالایی از پلی مورفیسم را نشان داد. واریانس مولکولی محاسبه شده برای تفاوت بین افراد درون جمعیت ها و تفاوت جمعیت ها درون مناطق تقریباً یکسان بود. پس از آنالیز داده های حاصل از این مطالعه، میانگین pic بین جمعیت ها حدود 623/0 و درون جمعیت ها 356/0 و میانگین تعداد آلل برای هر جایگاه وراثتی 1/6 آلل محاسبه شد. بیشترین تنوع ژنتیکی مشاهده شده در این گونه متعلق به جمعیت های مناطق شمال غرب ایران (66/0) و کمترین مقدار مربوط به مناطق شمالی ایران (51/0) بود. تنوع ژنتیکی دو واریته s. strictum subsp. strictum var strictum (68/0) و s. strictum subsp. strictum var ciliatiglume (56/0) متفاوت بوده که حاکی از عدم وجود جریان ژنی بین این واریته ها است. بر اساس نتایج این تحقیق می توان نتیجه گیری نمود که تنوع ژنتیکی موجود بین افراد درون هر جمعیت بالا بوده و خزانه وراثتی گونه ی s. strictum در ایران به منظور یافتن آلل های مفید برای اهداف اصلاح نبات ارزشمند می باشد.