بررسی توصیفات بزمی در دیوان خاقانی

بررسی چند سکّه در دیوان خاقانی

دشواری‌ها و ابهامات دیوان خاقانی بیش از آن که نتیجۀ شگردهای ادبی و هنرهای زبانی شاعر باشد، نتیجۀ پشتوانۀ فرهنگی و آگاهی‌های گوناگون و گستردۀ اوست. پشتوانه‌ای فرهنگی‌ که چونان مادۀ خامی، شاعر را در آفرینش مضامین، تصاویر و تعابیر بدیع و نوآیین یاریگر بوده است. وسعت این آگاهی‌ها سبب شده است تا شاعر در آفرینش‌های هنری خود، گرفتار تکرار نشود و سخنش از تنوع مضمونی و تصویری برجسته‌ای برخوردار باشد. با...

بررسی عنصر رنگ در دیوان خاقانی

رنگ به‌عنوان یک عنصر مؤثّر در احساسات و روابط میان موجودات از ‏دیرباز تاکنون مورد توجّه بوده است. از نظر روان‌شناسان رنگ‌ها در حالات روحی ـ ‏روانی افراد مؤثر هستند و می‌توان از طریق گرایش افراد به رنگ‌‌ها تا حدودی به ‏شخصیّت درونی آن‌ها پی ‌برد. شاعران نیز از گروه افرادی هستند که از عنصر ‏‏«رنگ» در آفرینش واژه‌ها، تصاویر شاعرانه، بیان مفاهیم و هم‌چنین زیبا کردن اثر ‏خود استفاده‌های زیادی می‌کنند. ...

چهرة زنان در دیوان خاقانی

انسان به تناسب محیطی که در آن زندگی می‌کند و بر اساس فرهنگی که بر آن جامعه حاکم است صاحب بینشی متفاوت و افکاری متنوع است. نگاه انسان به «زن» در جوامع متعدد، دیدی متفاوت است؛ گاهی این بینش، سلیم و عادلانه و گاهی سقیم و سلطه جویانه بوده است. خاقانی در جایگاه شاعری فرهیخته و اندیشمند همانند هم‌عصر خویش، سنایی، نگاهی منفی و گاهی توأم با تحقیر و استهزا به این عنصر لطیف هستی دارد. او در جای جای دیوا...

چهرة زنان در دیوان خاقانی

انسان به تناسب محیطی که در آن زندگی می‌کند و بر اساس فرهنگی که بر آن جامعه حاکم است صاحب بینشی متفاوت و افکاری متنوع است. نگاه انسان به «زن» در جوامع متعدد، دیدی متفاوت است؛ گاهی این بینش، سلیم و عادلانه و گاهی سقیم و سلطه جویانه بوده است. خاقانی در جایگاه شاعری فرهیخته و اندیشمند همانند هم‌عصر خویش، سنایی، نگاهی منفی و گاهی توأم با تحقیر و استهزا به این عنصر لطیف هستی دارد. او در جای جای دیوا...

موتیف آیینه در دیوان خاقانی

خاقانی در زمینه خیال پردازی و مضمون آوری سرآمد شاعران عصر خویش است. «آیینه» یکی از موتیف هایی است که وی برای خلق مضامین متنوع از آن بهره گرفته است و شاید بتوان گفت: این واژه پس از «خورشید» پربسامدترین موتیف دیوان اوست. در این مقاله کوشیده ایم بر اساس روش تحلیل محتوا، موتیف آیینه را در دیوان خاقانی بررسی کنیم. نتایج پژوهش حاکی از آن است که هنرنمایی خاقانی در این زمینه، تنها در بازی واژگانی، به ک...

نقش زنان در دیوان خاقانی