تحلیل محتوای کتب مقطع ابتدایی بر اساس الگوی صحیح مصرف مواد غذایی

چکیده: هدف اصلی این پژوهش تحلیل محتوای کتب درسی مقطع ابتدایی بر اساس الگوی صحیح مصرف غذایی است. از اهداف بلند مدت این پژوهش می توان بسترسازی جهت رشد مناسب جسمی و ذهنی از سنین کودکی تا بزرگسالی، افزایش توان یادگیری، برقراری عادات غذایی سالم برای کاهش خطر بیماری های مزمن مرتبط با تغذیـه، کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری های غیر واگیر و بهره وری ملی را نام برد. نمونه های آماری این پژوهش کتب فارسی «بخوانیم»، علوم تجربی و هدیه های آسمان مقطع ابتدایی می باشد که با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این پژوهش چگونگی وضعیت اطلاع رسانی کتب مذکور از نظر معرفی و شناسایی وضعیت اطلاع رسانی نسبت به مواد مغذی، گروه های غذایی اصلی از هرم راهنمای غذایی و راهنمای تغذیه روزانه کودکان دبستانی به عنوان سوال مطرح شده است. نتایج به دست آمده حـاکی از آن است که وضعیـت اطلاع رسـانی این کتب نسبت به مواد مغذی آب و کربوهیدرات ها، نسبت به دیگر مواد مغذی از فراوانی بالاتری برخوردار بوده و به مواد مغذی چربی ها، پروتئین ها، ویتامین ها و مواد معدنی توجه ناچیزی شده است. در ارتباط با وضعیت اطلاع رسانی این کتاب های درسی نسبت به معرفی و شناسایی گروه های غذایی اصلی از هرم راهنمای غذایی، گروه های نان و غلات و سایر مواد غذایی و میوه ها، به ترتیب از بالاترین درصد فراوانی برخوردار بوده و به گروه های سبزی ها، شیر و فرآورده های آن، و گوشت و جایگزین های آن به طور موثر و کافی پرداخته نشده است. همچنین یافته ها نشان می دهد که اطلاع رسانی کتب مورد بررسی نسبت به معرفی مولفه های راهنمای تغذیه روزانه (اندازه واحد و تعداد واحد در روز) از وضعیت مناسب برخوردار نمی باشد. از تحلیل یافته های به دست آمده، چنین برمی آید که کمیت و کیفیت مناسب پیام ها، در کتاب علوم تجربی پایه سوم ابتدایی نسبت به بقیه ی کتاب های درسی در اولویت می باشد. لذا با عنایت به اهمیت کتب درسی در نظام آموزش رسمی و متمرکز ایران، ضروری است در تدوین محتوای کتب درسی فارسی «بخوانیم»، هدیه های آسمان و به ویژه علوم تجربی، از نظر توجه به موضوع الگوی صحیح مصرف موادغذایی دقت بیشتری به عمل آید.