بررسی تطبیقی شایسته سالاری در اندیشه سیاسی علوی و مدینه فاضله فارابی

پایان نامه
چکیده

نقش حکومت در ادار? امور اجتماعی و ایجاد نظم و عدالت، تصدی حکومت به دست شایسته ترین فرد را ضروری می نماید. این موضوع از آغاز حیات اجتماعی بشر، مورد توجه تمام اندیشمندان سیاسی بوده و هر یک، بر مبنای فرهنگ، عرف و آیین خود، معیارهای شایستگی را به گونه ای تبیین نموده اند. از آنجا که دین اسلام، دینی جامع بوده و برای هم? ابعاد زندگی بشر، برنامه دارد، در خصوص حکومت نیز، دارای معارف گسترده و همه جانبه ای است؛ امام علی (علیه السلام)، در میان پیشوایان اسلام، بیشترین سهم از معارف حدیثی در باب حکومت و زمامداری را به خود اختصاص داده است که در طول تاریخ، این معارف مورد استناد مسلمانان قرار گرفته و از آن بهره ها برده اند. امام علی (علیه السلام) پس از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) به عنوان یگانه پرچمدار دفاع از حریم حکومت اسلامی مطرح اند. این دفاع و صیانت دارای ابعاد متفاوتی است؛ از مهم ترین این ابعاد فریادهای دشمن شکن برای ریشه کن سازی انحرافات ایجاد شده در حکومت اسلامی و تبیین اوصاف و شرایط زمامداران و کارگزاران مسلمان است. در میان حکمای مسلمان، یکی از چهره هائی که حکمت و معرفت حق و حقیقت را به درستی، از بعد فردی خارج دانسته و لازمه رسیدن به آن را حیات اجتماعی و بر پایی حکومت فاضله ای که حرکت در مسیر معرفت و حکمت را میسر نماید، برشمرده، فارابی است. فارابی از معدود حکمای اسلامی است که برای اولین بار، قسمت عمده ای از تأملات فلسفی خود را به فلسفه سیاسی، کیفیت تشکیل حکومت فاضله، تبیین اوصاف و شرایط لازم برای حاکم فاضل و نحو? ادار? جامعه و تشکیلات نظام مند و طبقه بندی شده برای حکومت اختصاص داده و این امر را مقدمه ای برای قرار گرفتن در مسیر سعادت و معرفت خداوندی که نهایت کمال انسانی است دانسته است، از این رو می توان وی را به حق بنیانگذار فلسف? سیاسی در اسلام دانست. یکی از مهم ترین مباحث مطرح در اندیشه های سیاسی امام علی (علیه السلام)، ضرورت حکومت شایستگان و تبیین اوصاف و شرایط شایستگی است؛ این امر، از دغدغه های فکری فارابی نیز به شمار می رود. این رساله در صدد تطبیق معارف حدیثی در باب شایسته سالاری با متون فلسف? سیاسی اسلامی در این زمینه از اصلی ترین منابع آن یعنی آثار امام علی (علیه السلام) و ابونصر فارابی، با روش توصیفی و تحلیلی است؛ که ضمن پرداختن به دیدگاههای هر یک از ایشان و تبیین و تحلیل آن، به مقایس? تطبیقی آراء آنها از حیث دوری و نزدیکی، میزان تأثیر پذیری یا عدم آن، تطابق یا تخالف، می پردازد و در پایان نتیجه می گیرد: میان آراء حکومتی امام علی (علیه السلام) و ابونصر فارابی، در باب شایسته سالاری، تضاد و تخالفی وجود ندارد، بلکه از جهات بسیاری آراء ایشان متشابه و همسو است و می توان آراء امام علی (علیه السلام) را بیان تفصیلی و آراء فارابی را بیان تلخیصی و تئوریک از یک واقعیت دانست و چنین استنباط کرد که خطوط کلی آراء فارابی، امتداد نظریات امام علی (علیه السلام) است و سعی او بر این بوده که دیدگاه های امام علی (علیه السلام) را در قالبی فلسفی و معرفت شناسانه و تئوریزه، ارائه دهد.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تطبیقی شهر خدای آگوستین و مدینه ی فاضله فارابی

مقاله ی حاضر پژوهشی تطبیقی است در زمینه ی فلسفه ی مدنی آگوستین و فارابی با تکیه بر کتاب شهر خدا اثر آگوستین و کتاب آراء اهل مدینه فاضله اثر فارابی. در ابتدا، مفاهیمی چون شهر، عدالت و سعادت مورد بررسی قرار گرفته و سپس مبانی نظری آن ها در این دو اثر مقایسه شده است. آگوستین شهر را به معنایی جدید معرفی نموده،فارابی معنای متداول آن را منظور داشته است. مبنای نظری آگوستین آموزه های کتاب مقدس درباره ی ...

متن کامل

بررسی شالوده های اندیشه فارابی در نگاه فرا جنسیتی به زن در طرح مدینه فاضله او

پرسش اصلی مقاله حاضر "بررسی تفکر فراجنسیتی به زن در جامعه مطرح شده از نظر فارابی" است. به‌ عبارت‌ دیگر هدف این است که روشن شود؛ شالوده های فکری فارابی در طرح مدینه فاضله او نسبت به زن؛ چیست؟ ‏‏ فلسفه سیاسی برای زنان در زندگی سیاسی، وظیفه‌هایی را ترسیم می‌کند و این در حالی است که فارابی نیز به‌عنوان فیلسوف برتر زمان خویش ارتباطی عمیق میان اندیشه‌‌های فلسفی یونانی با دستورات و آموزه‌‌های دی...

متن کامل

نقش اجتماعی و سیاسی هنر در مدینه فاضله فارابی با توجه به مفهوم سعادت

سعادت کلید واژه اندیشه سیاسی و اجتماعی فارابی و به طور کلی اندیشه مشاء است. او از سویی هدف از سیاست و اجتماع را رساندن انسان به سعادت می داند. به زعم ولی این هدف تنها در مدینه فاضله و ریاست نبی(یا فیلسوف) امکان پذیر است. از سوی دیگر او غایت هنر را هم رساندن انسان به سعادت معرفی می کند. مسئله این پژوهش بررسی رابطه هنر و اجتماع در اندیشه فارابی با توجه به مفهوم سعادت است. در واقع هدف از این مقاله...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

سایر - دانشکده علوم حدیث

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023