بررسی اثر اسانس های گیاهی بر کنه ی دو لکه ای teranychus urticae (acari: tetranychidae)

کنه ی تارتن دو لکه ای با نام علمی tetranychus utricae koch به نام های کنه ی تارتن گلخانه و کنه ی تارتن زرد نیز مشهور است. این گونه دارای انتشار جهانی است .این کنه حدود 1200 گونه ی گیاهی را مورد حمله قرار می دهد که به 150 گونه از این میزبان ها خسارت اقتصادی وارد می کند. استفاده از آفت کش های وسیع الطیف در کشاورزی باعث از بین رفتن موجودات مفید، طغیان آفات ثانویه، به وجود آمدن نژادهای مقاوم آفت و اثرات نامطلوب محیطی شده است. در سال های اخیر اسانس ها، عصاره ها و متابولیت های ثانویه گیاهی به سبب خواص حشره کشی، دورکنندگی و ضدتغذیه ای توجه زیادی را در کنترل آفات به سمت خود معطوف ساخته اند. در این پژوهش اثر اسانس و عصاره گیاه پونه (.mentha pulegium l)، دارچین ((cinnamomum zeylanicum blume. و سرو (thuja orientalis l.) بر کنه ی تارتن دولکه ای t. urticae در شرایط دمایی 2±28 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±70 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. اسانس ها به روش تقطیر با آب و با استفاده از دستگاه clevenger به دست آمدند. در تهیه ی عصاره ها از اتانول به عنوان حلال و توسط دستگاه rotary evaporator در خلأ تغلیظ شد. بر اساس lc50 بدست آمده، کنه ی تارتن دولکه ای در مرحله ی بالغ و تخم به اسانس پونه حساسیت بیشتری نشان داد. نتایج بازدارندگی تخمریزی نشان داد که اسانس پونه باعث بازدارندگی تخمریزی در تیمارها شد. بر اساس lc50 بدست آمده، عصاره ها دارای سمیت زیادی روی کنه ی تارتن دولکه ای نبودند. در میان عصاره ها، عصاره ی پونه باعث دورکنندگی شد. بالاترین میزان بازدارندگی تخمریزی در بیشترین غلظت عصاره پونه به دست آمد. از نتایج به دست آمده مشخص شد که اسانس گیاهان مورد مطالعه نسبت به عصاره آن ها روی کنه ی تارتن دولکه ای موثرتر هستند.