تأثیر بستر های مختلف کاشت در گلخانه بر عملکرد و کیفیت رز شاخه بریده

چکیده گل رز با اختصاص بیش از یک سوم تولید گل بریدنی به خود ، در مقام نخست تولید گل بریدنی جهان قرار دارد . در سال های اخیر استفاده از سیسستم های کشت بدون خاک برای تولید گل در دنیا و از جمله ایران در حال توسعه است. یکی از مهم ترین نیازهای سیستم های کاشت متخلخل، شناخت یک بستر کاشت مناسب با استفاده از ترکیبات محلی می باشد. بر همین اساس هدف از این پژوهش جایگزین نمودن کوکوپیت به عنوان یک ماده وارداتی با مواد داخلی در ایران از جمله پرلایت، پوکه لیکا، زئولایت ویا ترکیبی از آنها و تأثیر این بستر ها بر خصوصیات گل رز رقم maroussia بود. بنابراین آزمایشی بصورت طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل نه بستر کاشت: کوکوپیت ( 100 %)، پرلایت ( 100 % )، پوکه معدنی ( لیکا ) ( 100 % )، کوکوپیت (75 % )+ زئولایت ( 25 % )، پرلایت (75 % )+ زئولایت ( 25 % )، پوکه معدنی (75 % )+ زئولایت ( 25 % )، کوکوپیت (50 % ) + پرلایت (50 % )، کوکوپیت (50 % ) + پوکه معدنی (50 % ) و پرلایت (50 % )+ پوکه معدنی (50 % ) بود. در طول آزمایش صفاتی از جمله طول ساقه، طول دمگل، طول شاخه، قطر پائین ساقه، قطر وسط ساقه، قطر دمگل، تعداد برگ، وزن تر، طول و قطر غنچه گل و عملکرد مورد ارزیابی قرار گرفت. در پایان آزمایش نیز وزن خشک شاخه گل تعیین شد. همچنین غلظت پتاسیم، کلسیم و سدیم برگ ها وگلبرگ ها اندازه گیری شد. حجم زه آب خروجی هر گلدان و غلظت نیترات، پتاسیم و سدیم زه آب نیز تعیین گردید. نتایج نشان داد که گیاهان کاشته شده در بسترهای کوکوپیت و کوکوپیت + زئولایت دارای رشد رویشی بالائی بودند. اضافه کردن زئولایت به کوکوپیت سبب افزایش وزن خشک شاخه گل و درصد ماده خشک شاخه شد. اضافه کردن زئولایت به پرلایت سبب افزایش قطر پائین ساقه، وزن خشک شاخه و تعداد گل در بوته شد ولی غلظت پتاسیم برگ و غلظت پتاسیم زه آب را کاهش داد. افزودن زئولایت به لیکا سبب افزایش طول دمگل، طول غنچه و غلظت پتاسیم گلبرگ شد ولی حجم زه آب و غلظت پتاسیم زه آب را کاهش داد. افزودن کوکوپیت به پرلایت طول و قطر دمگل، قطر پائین ساقه، وزن تر و خشک شاخه، تعداد گل، غلظت پتاسیم و کلسیم گلبرگ را افزایش داد ولی سبب کاهش حجم زه آب خروجی گردید. افزودن کوکوپیت به لیکا سبب افزایش طول شاخه، وزن خشک شاخه، تعداد گل، غلظت پتاسیم و کلسیم گلبرگ شد و کاهش حجم زه آب خروجی از گلدان شد. ترکیب کردن پرلایت با لیکا سبب افزایش وزن خشک شاخه، درصد ماده خشک شاخه و تعداد گل نسبت به خالص هر کدام گردید و علاوه بر این صفات باعث افزایش طول دمگل، طول شاخه، طول غنچه گل و غلظت پتاسیم در گلبرگ و کاهش حجم زه آب خروجی نسبت به بستر لیکای شد. بر اساس نتایج پژوهش حاضر به نظر می رسد که اضافه کردن زئولایت به کوکوپیت، پرلایت و لیکا توانسته است برخی خصوصیات گل را نسبت به بستر خالص آنها بهبود بخشد. همچنین افزودن کوکوپیت به پرلایت سبب تقویت تعدادی از صفات رویشی و تعداد گل می گردد. پیشنهاد می شود به ترتیب از بسترهای کوکوپیت + زئولایت، کوکوپیت و کوکوپیت + پرلایت به عنوان بستر کاشت استفاده گردد. کلمات کلیدی: بسترهای کاشت، رز شاخه بریده، کوکوپیت، پرلایت، لیکا، زئولایت