بررسی ارتباط متقابل کاربری های ورزشی و حمل و نقل شهری مشهد

با توجه به رابطه متقابل و مستمر دو سیستم کاربری اراضی شهری و سیستم حمل و نقل شهری با یکدیگر، این دو سیستم به عنوان دو جزء تشکیل دهنده یک واقعیت و یا طرفین یک معادله محسوب می شوند. بدین ترتیب برنامه ریزی برای یک سیستم بدون توجه به سیستم دیگر نه تنها نتیجه ای در برندارد بلکه باعث تشدید و بروز مشکلاتی نیز می-گردد. هدف کلی پژوهش حاضر، بررسی کاربریهای ورزشی با در نظر گرفتن ارتباط متقابل دو سیستم کاربری زمین و حمل و نقل و ترافیک شهری می باشد. برای این منظور، میزان دسترسی به کاربریهای ورزشی بر اساس مدل دسترسی هنسن و سرانه ورزشی بر اساس سلسله مراتب ساختار فضایی شهر بررسی شده است، در ادامه پراکنش انواع مراکز ورزشی نسبت به سلسله مراتب شبکه ارتباطی با استفاده از network analyst در محیط نرم افزار gis مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و میزان تولید و جذب سفر کاربریهای ورزشی با استفاده از مدل های رگرسیونی چند متغیره در مناطق و نواحی ترافیکی مشهد محاسبه شده است. کاربریهای ورزشی با2409911 متر مربع(137 قطعه)، 1/2 درصد از مساحت کل شهر را به خود اختصاص می دهد سرانه این کاربری در مشهد 0/95 متر مربع می باشد که 56/6 درصد از میزان سرانه پیشنهادی طرح جامع(2/91 متر مربع) کمتر می باشد، به طوریکه سرانه ورزشی 99/4 درصد از جمعیت شهر مشهد به لحاظ مراکز ورزشی با عمکرد محله ای و ناحیه ای، 81 درصد از جمعیت به لحاظ مراکز با عملکرد منطقه ای و 24/6 درصد از جمعیت شهر مشهد نسبت به مراکز با عملکرد شهری پایین تر از میزان سرانه پیشنهادی طرح جامع می باشد ضریب موران نیز بر عدم همبستگی فضایی مکانی میان تراکم جمعیت و سرانه ورزشی یا به عبارت دیگر عدم رعایت عدالت در توزیع فضایی مراکز ورزشی دلالت دارد. محاسبات شاخص دسترسی به مراکز ورزشی نشان می هد که دسترسی 37/04 درصد از جمعیت شهر مشهد به مراکز ورزشی از پایین تر از متوسط می باشد. توزیع ناهمگون مراکز ورزشی با عملکردهای گوناگون در سطح شهر مشهد نشان می دهد علاوه بر اینکه مراکز ورزشی نسبت به شبکه ارتباطی فقط 52/8 درصد از سطح شهر را تحت پوشش خود قرار می دهند 31/3 درصد از این مراکز نیز نسبت به شبکه ارتباطی به طور نامناسب و ضعیف مکان یابی شده اند، به طوریکه پرترافیک ترین مناطق مشهد(مناطق ترافیکی 1 و 2) جذب کننده بیشترین سفرهای ورزشی (32/31 درصد) شهر مشهد نیز می باشند. به عنوان نتیجه می توان گفت که عدم توزیع مناسب کاربریهای ورزشی در ساختار فضایی شهر و نسبت به شبکه ارتباطی نه تنها باعث عدم دسترسی مناسب به این مراکز شده بلکه باعث تمرکز سفرهای ورزشی در پرترافیک ترین نواحی و مناطق ترافیکی مشهد نیز شده است.