کانی سازی، آلتراسیون و ژئوشیمی محدوده جنوب ارغش (نیشابور)

منطقه ارغش در 45 کیلومتری جنوب غرب نیشابور واقع شده است. واحدهای نیمه عمیق در منطقه شامل بیوتیت هورنبلند کوارتز مونزودیوریت پورفیری، هورنبلند بیوتیت کوارتز مونزودیوریت پورفیری، هورنبلند مونزونیت پورفیری، بیوتیت هورنبلند مونزونیت پورفیری، مونزودیوریت پورفیری و بیوتیت کوارتز مونزودیوریت پورفیری میباشد. واحدهای آتشفشانی در منطقه شامل هورنبلند بیوتیت داسیت، بیوتیت هورنبلند داسیت، آندزیت و بازالت بالشی میباشد. واحدهای درونی شامل هورنبلند مونزودیوریت، هورنبلند مونزونیت، کوارتز مونزونیت، هورنبلند کوارتز مونزودیوریت، بیوتیت گرانودیوریت، هورنبلند گرانودیوریت، بیوتیت هورنبلند گرانودیوریت، بیوتیت کوارتز دیوریت و پیروکسن دلریت میباشد. 5 نوع آلتراسیونی که در منطقه شناسایی شده است شامل پتاسیک، پروپیلیتیک، کربناته، سیلیسی، سرسیتی میباشد و بر اساس فراوانی کانیهای حاصل از دگرسانی به 12 زون تفکیک شده است. کانی سازی اولیه از نوع کانی سولفیدی پیریت به صورت افشان با فراوانی 3-4% می باشد و کانی سازی ثانویه شامل لیمونیت، هماتیت و ژاروسیت میباشد. جهت انجام مطالعات دقیق هاله های ژئوشیمیایی و مشخص کردن زون بندی ژئوشیمیایی عناصر، تعداد 20 نمونه خرده سنگی و 8 نمونه رسوب آبراهه برداشت شد. نمونه ها به روش طیف سنجی جذب اتمی (aas) برای فراوانی عناصر (cu, zn, pb, ag and sb) آنالیز شدند. در نمونه های رسوب رودخانه فراوانی عنصر مس در بیشترین مقدار بالاتر از ppm58 میباشد در حالیکه در نمونه های خرده سنگی بیشترین میزان این عنصر به حدودppm 1138 میرسد. پذیرفتاری مغناطیسی در توده های نفوذی تا si5-10×4295 اندازه گیری شده است که می توان استنباط کرد، کانی سازی در این مجموعه با سری گرانیتوئیدهای نوع i در ارتباط است. حضور واحدهای سنگی حدواسط در منطقه، زون های دگرسانی فراوان و متنوع و آنومالی های ژئوشیمیایی عناصر مرتبط، این منطقه را از دیدگاه اکتشاف ذخایر مس پورفیری حائز اهمیت نموده است.