بررسی الگوی جریان ماهانه در حوضه های آبریز با سطح پوشش برف متفاوت با استفاده از تکنیکهای rs و gis (مطالعه موردی: حوضه های کوهرنگ، جونقان و کیار)

در حوضه های کوهستانی بخش عمده ای از بارندگی به صورت برف نازل می شود و جریان حاصل از ذوب برف قسمت اعظم رواناب در فصول بهار و تابستان را تشکیل می دهد. از این رو شناخت رژیم رودخانه های مناطق کوهستانی با درنظر گرفتن نقش برف برای مباحث مدیریت منابع آب ضروری است. امروزه پایش کارآمد پدیده های پویا نظیر پوشش برفی به کمک تصاویر ماهواره ای در جهان معمول می باشد. قدرت تفکیک بالای طیفی و برداشت اطلاعات در دوره های کوتاه مدت توسط سنجنده مودیس کاربرد داده های حاصل از این سنجنده در زمینه مطالعات برف را امکان پذیر ساخته است. در این تحقیق به منظور بررسی نقش پوشش برف در رژیم رودخانه های مناطق برفگیر، سه زیرحوضه آبخیز واقع درحوضه کارون شمالی انتخاب شد. برای بررسی رژیم جریان از داده های هواشناسی (بارش و دما)، هیدرومتری و تصاویر ماهواره ای سنجنده مودیس (به منظور بدست آوردن سطح پوشیده از برف در هر زیرحوضه با استفاده از شاخص ndsi) در سالهای آبی 85-1382 به صورت ماهانه استفاده شد. نتایج نشان داد که وسعت برف علاوه بر رفتار فصلی آن، در طی ماههای فصل زمستان نیز با تغییر نسبتا زیادی در سالهای مختلف در حوضه های مورد مطالعه همراه است. بیشترین وسعت برف در زیرحوضه کوهرنگ علیا، 572 کیلومترمربع (99% سطح حوضه)، در زیرحوضه جونقان، 892/4کیلومترمربع (98/4% سطح حوضه) و در زیرحوضه کیار 2807/9کیلومترمربع (97/9% سطح حوضه) در دی ماه 1383 می باشد. با بررسی روابط بین بارش، سطح پوشیده از برف و دبی جریان در هر زیرحوضه معلوم شد که در زیرحوضه کوهرنگ علیا رژیم جریان در فصل ذوب برف بیشتر تحت تاثیر سطح پوشیده از برف در حوضه می باشد و می توان براساس سطح پوشش برف در زمستان، حداکثر دبی جریان روزانه فصل بهار را پیش بینی نمود. در زیرحوضه جونقان رژیم جریان هم تحت تاثیر بارشهای مایع و هم تحت تاثیر سطح پوشیده از برف در ماههای زمستان می باشد. در زیرحوضه کیار رژیم جریان بیشتر تحت تاثیر بارش مایع می باشد.