بازنمایی ایدئولوژی جنسیت در گفتمان مشروطه

هدف از بازنمایی ایدئولوژی جنسیت در گفتمان مشروطه، ارایه روایتی جنسیتی از تاریخ مشروطه، به عنوان دوره ای سرنوشت ساز در حیات اجتماعی ایرانیان، از طریق بازنمایی و سپس واسازی ایدئولوژی جنسیت غالب -که بر باور و عمل کنشگران و برسازندگان گفتمان مشروطه تأثیر داشته- و از طریق این روایت، شناخت ریشه های شکاف جنسیتی موجود در ایران معاصر میان زنان و مردان است. با این هدف و با استفاده از نظریات فرهنگی و جنسیتی انقلاب در باره ایدئولوژی، نظریات بازنمایی و گفتمانی فوکویی و پسا استعماری،و نظریه تاریخ پساساختارگرایانه، چارچوب مفهومی تحقیق برای رجوع به داده های تاریخی(آثار مشروطه خواهان و روزنامه ها) مشخص می شود. سنخ آرمانی در دستگاه مقهومی ماکس وبر، مبنای نظری روش شناسی این تحقیق در تعریف ایدئولوژی جنسیت را تشکیل می دهد که با کمک روش نظریه مبنایی عملیاتی شده و مورد استفاده قرار می گیرد. جامعه آماری این تحقیق تمامی آثار نوشتاری بر جا مانده از عصر مشروطه(از مرگ سپهسالار و شکست اصلاحات حکومتی در عصر ناصری تا پایان دوره استبداد صغیر و فتح تهران) می باشد. نمونه گیری نظری از متون به منظور رسیدن به اشباع نظری در برساختن مفاهیم و مقولات صورت می گیرد. براساس یافته های این تحقیق، فرم بازنمایی ایدئولوژی جنسیت از طریق متضادهای دوتایی خود/ دیگری در این متن زنانگی/ مردنگی - اقتباس شده از گفتمان شرق شناسی- و محتوای بازنمایی، تحت تاثیر رابطه نظام خانوادگی با ساخت قدرت سیاسی بازنمایی می شود. مهمترین متضادهای دوتایی بازنمایی شده در متن گفتمان مشروطه عبارتند از : صفات سلبی/ صفات ایجابی، صفات مفعولی/ فاعلی، خانواده/ اجتماع، تکلیف/ حقوق، گفتار/ نوشتار، گذشته/آینده، سنت/ تجدد، وطن/ ملت و غیره.علیرغم پدر سالارانه بودن این ایدئولوژی، در این پژوهش به شکاف های گفتمانی اشاره می شود که از خلال آنها امکان شنیدن صدای زن به عنوان فرودست در روایت جنسیتی از تاریخ مشروطه و حضور وی در عرصه عمومی میسر می شود.