کلاسه بندی ژنتیکی گونه سرخدار (.taxus baccata l) در استان گلستان

تنوع ژنتیکی ترکیبی پایه‎ای و اساسی از سازگاری و استواری اکوسیستم جنگل است. گونه سرخدار(taxus baccata l.) از معدود سوزنی‎برگان بومی ایران است که به علت بهره‎برداری‎های مفرط و هم‎چنین کند رشد بودن، امروزه جزء گونه‎های در معرض خطر انقراض قرار گرفته و پایه‎های باقی‎مانده آن از ارزش ژنتیکی بالایی برخوردارند. این تحقیق با هدف بررسی تنوع ژنتیکی در بین توده های سرخدار جنگل زرین گل علی آباد کتول استان گلستان با استفاده از دو نشانگر پراکسیداز و استراز به کمک دو اندام شاخه و برگ و هم چنین معرفی بهترین اندام و نشانگر در تعیین تنوع در این رویشگاه انجام گرفت. جهت این بررسی نمونه‎برداری هم زمان، از سرشاخه‎های دو ساله پایه‎ها، از 100 پایه درخت از سه منطقه افراتخته، پونه‏آرام و دال‏آرام انجام گرفت، بلافاصله پس از نمونه برداری، از آنها عصاره‎ تهیه شد، اندازه‎گیری فعالیت کمی پراکسیداز به روش اسپکتروفتومتری و مطالعه کیفی به روش page (پلی اکریل آمید ژل الکتروفورز) صورت گرفت. تجزیه تحلیل داده‏ها در نرم افزار excel و spss با استفاده از آزمون‎ تی- استیودنت، تجزیه واریانس (anova) و هم چنین تجزیه خوشه‎ای انجام شد. نتایج نشان داد که در بررسی جداگانه هر یک از نشانگرهای پراکسیداز و استراز، بیشترین تفکیک و گروه‏بندی به ترتیب به کمک اندام شاخه و اندام برگ صورت گرفت. هم چنین در بررسی تنوع درون و بین منطقه‎ای به کمک هر دو نشانگر نتایج نشان داد که بررسی هم زمان دو اندام در هر یک از نشانگرها دارای توانایی بالاتری نسبت به بررسی جداگانه اندام‎ها در مطالعه میزان تنوع در رویشگاه مورد مطالعه می باشد. در نهایت در مطالعه هم زمان دو نشانگر و دو اندام نتایج حاکی از وجود بالاترین میزان تنوع نسبت به بررسی جداگانه نشانگرها و اندام ها در جمعیت ها و منطقه های مورد مطالعه بود. بنابراین، در بررسی تنوع ژنتیکی گونه سرخدار در استان گلستان می توان از مطالعه هم زمان اندام ها و نشانگرها استفاده کرد.