تأثیر حق الله و حق الناس بر مجازاتهای اسلامی

انسان از بدو تولّد و یا حتی با انعقاد نطفه اولیه اش ، دارای یک سری حقوقی می شود که بر دیگرا ن لازم است آن حقوق را رعایت کنند . از آنجا که انسان موجودی بسیار ظلوم و جهولی است ، همواره سعی وتلاش می کند که حق خود را بر دیگران مقدم داشته و حتی حقوق دیگران را نادیده بگیرد . پیامبران الهی ( علی نبینا و اله و علیهم السلام )آمده اندکه با تعلیم مکارم اخلاق بشر را به رشد و تکامل برسانند ، تا از این طریق مودّت و الفت ودوستی را بین افراد بشر برقرار نمایند ، اما از آنجا که تمامی انسانها با پند و اندرز متذکّر نمی شوند ، پس یک سری قوانینی لازم است که بتواند روابط افراد جامعه را با یکدیگر تنظیم نماید ، تا ادامه و بقاء زندگی اجتماعی انسانها توأم با رفاه و آسایش میسر گردد و نظم و امنیت در جامعه گسترش یابد و عدالت در تمامی جوانب خود در جامعه بر پا گردد . این امر ممکن نیست مگر با پیش بینی یک سری قواعد و ضوابطی که مانع تجاوز و تعدی افراد به حقوق هم دیگر شود و افراد را ملزم به رعایت موازین حقوقی و اجتماعی نماید که در فقه اسلام از آنها به عنوان مجازاتهای اسلامی تعبیر شده است . در حقوق عرفی ، حقوق به دو بخش مدنی و کیفری تقسیم می شود ، ولی در مکتب حقوقی اسلام ، این تقسیم بندی بر اساس حق الله و حق االناس می باشد . مسلم است که هر کدام از حق الله و حق الناس در اجرای مجازاتهای اسلامی نقش بسزایی دارند و در پاره ای از موارد ممکن است ، علاوه بر مجازاتهای اصلی ، مجازاتهای تتمینی هم به دنبال داشته باشد و باعث تشدید مجازاتها گردد و در پاره ای از موارد با توجه به شرایط مختلف ممکن است ، باعث تخفیف مجازات حتی عفو از مجازاتها گردد . با توجه به اهمیت این موضوع ، پس لازم است که تعریف دقیقی از حق الله و حق الناس ارائه گردد و رابطه بین آنها مشخص شود و تفاوت های آنها بیان گردد و تأثیر هر کدام از آنها بر مجازاتهای اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گیرد . کلید واژه : حق الله ، حق الناس ، مجازاتهای اسلامی ، حدود ، دیه ، قصاص ، مجازاتهای باز دارنده