روزنامه حبل المتین و اندیشه مشروطه خواهی (1311ه.ق-1324ه.ق)

پژوهش حاضر بررسی افکار مشروطه خواهی روزنامه حبل المتین است که با مطالعه بر روزنامه حبل المتین و سایر افکار روشنفکران معاصر وی انجام گرفته است و سعی نموده شد که علاوه بر ذکر مسائل گفته شده به تلاش روزنامه در تطبیق افکار جدید که با آموزه های دینی اسلام در تضاد بوده است پرداخته و علما و روحانیون را که یک قطب مهم در تحریک افکار عمومی بودند با اهداف خود همراه ساخته و برای پذیرش این افکار در جامعه مذهبی ایران قالبی مذهبی به آنها بخشد. در واقع با حفظ احکام شریعت مفاهیم جدید مشروطه خواهی را مطرح می ساخت. این روزنامه علل عقب ماندگی مسلمانان و ایرانیان را وجود استبداد و خمودگی فکری و در نتیجه وابستگی اقتصادی و فرهنگی به ملل بیگانه دانسته که باید برای نابودی این موانع به ترویج علم پرداخت که جهل، مادر تمام مفاسد سیاسی و اقتصادی خواهد بود و در این راستا باید در گسترش تعلیم وتربیت عمومی سعی مستمر داشت و آن زمان که ملت به حقوق معنوی و مادی خود آگاه گشتند برای بدست آوردن آزادی، قانون و دموکراسی به مبارزه با حکام ستمگر خواهند پرداخت. عامل نفاق و دوئیت در جهان اسلام را از علل اصلی واماندگی مسلمانان از دنیای مترقی آن روز معرفی نموده و همه باید در مفهوم ملت که در یک خاک به نام وطن به معاش می پردازند و دارای حقوق مشترکی هستند برای رسیدن به آرمانهایشان تلاش نمایند به همین علت روزنامه در کنار طرح اندیشه های مشروطه خواهی به بسترسازی جامعه برای درک بهتر اندیشه های جدید می پردازد.