بررسی تجوید قرآن کریم درکتاب النشر فی القراءات العشر ابن جزری از دیدگاه آواشناسی نوین

این مطالعه درصدد بررسی تجوید قرآن کریم در کتاب النشر فی القرءات العشر اثر ابن جزری از دانشمندان مشهور علم قرائات و تجوید می باشد. ابتدا تعریف تجوید در این کتاب بررسی گردید ، سپس مطالب مربوط به اندام های گفتار ، توصیف واکه ها و همخوان ها از کتاب النشرنقل گردید و از دیدگاه آواشناسی جدید مورد بررسی قرار گرفت . در پایان از موضوعات مربوط به فرایندهای آوایی ، بخشی را که ابن جزری از روایت حفص از عاصم نقل نموده است ، تحلیل وبررسی شد.یافته ها نشان می دهد که تجوید را باید در حقیقت آواشناسی زبان عربی قرآنی (کلاسیک یا فصیح )دانست . در کتاب النشر از اندام های گفتار ، تنها از حفره حلق و دیگر اندام های گویایی بالای این حفره نام برده شده است وبه نقش اندام های تنفسی و واک ساز در تولید آواها اشاره نشده است . ابن جزری توصیفی از واکه های کوتاه در کتاب النشر ارائه نکرده است . توصیف وی از واکه های بلند و مرکب ، توصیفی اجمالی و کوتاه می باشد . در کتاب النشر همخوان ها دقیق تر و مفصل تر از واکه ها توصیف شده اند . از نظر توصیف جایگاه ها و شیوه های تولید همخوان ها تشابهات زیادی میان توصیفات ابن جزری و آواشناسی جدید وجود دارد . ابن جزری مانند برخی دیگر از پیشینیان به تمایز بین آواهای واکدار و بی واک پی برده است . در کتاب النشر به واحد زبرزنجیری درنگ توجه گردیده و این پدیده با اصطلاحات سکت و وقف مطرح گردیده است ، همچنین به فرایندهای آوایی با اصطلاحات گوناگونی اشاره شده است .