بررسی آرای انتقادی شاعران عصر سلجوقی در خصوص شعر و شاعری

یکی از مباحث عمده شعری عصر سلجوقی، توجه شاعران به نقد و نظر درباره شعر و شاعری است. به همین دلیل مسأله اصلی این تحقیق بررسی آرای برجستگان شعری این دوره از جمله: انوری ابیوردی، خاقانی، سنایی، ناصرخسرو، نظامی، مسعود سعد، در این باره است. عمده ترین نقد شاعران این دوره درباره شعر و شاعری را می توان به صورت نقد شعر و انتقاد از شاعری، دسته بندی کرد. در فصل اول به تعاریف و کلیات این تحقیق می پردازیم و در فصل دوم اوضاع و احوال عصر سلجوقیان را در حوزه های مختلف بررسی می کنیم؛ اوضاع سیاسی قلمرو پهناور سلاجقه، اوضاع اجتماعی که به تبع اوضاع آشفته این عصر به وجود آمده است و اوضاع دینی و تأثیر این عوامل در اوضاع ادبی و تجلی آشفتگی های سیاسی و اجتماعی و مذهبی در اشعار شاعران و انواع انتقادات شعرا از این دوره، مهمترین عناوین مطرح شده در فصل دوم است. در فصل سوم به بررسی آرای برجسته ترین شعرای این عصر پرداخته و آرای انتقادی ایشان را با نمونه اشعار حاوی این آرا در خصوص نقد شعر که شامل مباحث تعریف و ماهیت شعر، خاستگاه شعر، عناصر سازنده شعر؛ از قبیل اصول بلاغی، وزن و قافیه، لفظ و معنی، رابطه شعر و شرع و دیگر مباحث مرتبط با مقوله نقد شعر و همچنین انتقادات شعرای این دوره در خصوص شاعری، از جمله انتقاد از شعرای درباری و مداح، انتقاد از شاعرنمایان، انتقادات معیشتی، انتقادات اخلاقی و اعتقادی، نقد بی معیار مانند: خودستایی ها و داوری در خصوص دیگر شعرا، انتقاد از پایگاه اجتماعی شعرا و.. می شد، در اشعار برجسته ترین شعرای این دوره مورد بررسی قرار می دهیم. در فصل آخر از این تحقیق، همین موارد را در اشعار دیگر شعرای این دوره که نمونه های شعری کمتری در این خصوص، نسبت به شعرای برجسته این دوره داشته اند، بررسی می کنیم. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و تحلیلی است وجمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای می باشد.