بررسی نماد حلقه مقدس در هنر ایران باستان

آنچه در این رساله مورد توجه قرار گرفته نماد حلقه به عنوان یکی از نمادهای کهن و باستانی است که به عنوان نشان سلطنت در ایران و بین النهرین و مصر باستان مورد استفاده قرار گرفته است. در ابتدا با بررسی مفاهیم نماد و اسطوره به بررسی نماد ورمزگرایی در هنر پرداخته شده وسپس نقش دایره به عنوان پیشینه ای از نماد حلقه مطالعه شده است وبعد از آن نماد حلقه وکاربردهای مختلف آن در فرهنگ وهنر ایران مورد بررسی قرار گرفته است ودر نهایت با جمع بندی مطالب فرضیات مطرح شده مورد ارزیابی قرار گرفته است.این نماد از نمادهای هندسی خورشید بوده و با ایزد مهر (میترا)، یکی از خدایان کهن آریایی، در رابطه است و سمبل عهد و پیمان میترا و یارانش به حساب می آید. این نماد همچنین با مفاهیم دایره سمبل هستی و آفرینش، الوهیت وکمال و نیز جاودانگی مرتبط بوده و به عنوان نماد حمایتگر به صورت کاربردی در دستبندها و بازو بندها و انگشتری و غیره مورد استفاده قرار می گرفته است. این نماد با مفهوم قدرت بخشی، به صورت فروهر، چرخ قانون، دستارشاهی(دیهیم)، حلقه مروارید و نیز گل نیلوفر درآمده و از جانب خدا یا خدایان با عنوان فرّالهی به شاهان و صاحب منصبان و نیز دلاوران اعطا گردیده است. در نقش برجسته های ساسانی که اعطا حلقه را از جانب اهورا مزدا نمایش می دهد. ایزدان مهر و ناهید نیز به عنوان بخشایندگان فر حضور دارند و نگهبان و مجری قانون الهی ارته و دین بهی بوده اند. این قانون به صورت نماد حلقه درآمده و از جانب ایشان به شاهان و بزرگان اعطاء گردیده است و آنان را مأمور اجرای این قانون بر روی زمین قرار می دادند. بنابراین وجود نماد حلقه با مفهوم عهد و پیمان الهی بین خدایان و شاهان ایرانی، سلطنت ایشان را جاودانه به نمایش می گذارد.