بررسی تاریخچه تغذیه هیدروکربوری در لایه های نفتی میدان پارس جنوبی

میدان پارس جنوبی با توجه به ذخایر عظیم گازی و پتانسیل مناسب تولید از لایه نفتی (سازندهای داریان بالایی، پائینی و بخش مدود سازند سروک)، یکی از مهمترین ذخایر هیدروکربنی کشور می باشد. هدف از این مطالعه تعیین خصوصیات ژئوشیمیایی سازندهای گدوان، فهلیان و سورمه به عنوان سنگ های منشأ احتمالی از نقطه نظر کمیت، کیفیت و سطح پختگی مواد آلی می باشد. بدین منظور جهت ارزیابی وضعیت بلوغ و پتانسیل هیدروکربورزایی، نمونه هایی از مغزه ها و خرده های حفاری مربوط به این سازندها در سه چاه a، b وc تهیه شده و جهت آنالیز پیرولیز راک- اول و بایومارکرها مورد استفاده قرار گرفتند. با توجه به نتایج حاصل از آنالیز راک- اول، سازندهای مورد مطالعه از نقطه نظر میزان کل کربن آلی (toc)، فقیر بوده و دارای کروژنی از نوع ii و iii می باشد. در اغلب نمونه های مورد مطالعه کروژن از نوع مولد نفت-گاز می باشد و مقادیر شاخص هیدروژن آنها (hi) در محدوده 300-150 قرار دارد. از نظر میزان پختگی کروژن، سازندهای مذکور نابالغ بوده و به طور غالب در انتهای دیاژنز (بعضاً در شروع پنجره نفت زایی بر اساس بایومارکرها) قرار دارند. بنابراین این سازندها از لحاظ پتانسیل هیدروکربن زایی ضعیف بوده و فاقد هرگونه کروژن ذاتی مناسب جهت تولید هیدروکربن به صورت محلی می باشند. آنالیز بایومارکرها نیز خصوصیات سنگ مادری، با لیتولوژی کربناته را برای مواد آلی موجود در این سازندها نشان می دهد که از نظر شرایط محیط رسوبی در یک شرایط نیمه احیایی رسوب کرده است. با توجه به اینکه این سازندها نمی توانند به عنوان سنگ مادر مناسب، جهت تولید هیدروکربن به حساب آیند، تشابه الگوی برش های هیدروکربنی (sara) و روند تغییرات یکسان در طول و عرض میدان احتمال آغشته بودن این سازندها را به یک نفت تازه بالغ (آلودگی نفت های مهاجرتی) قوت می بخشد.