تحلیل و بررسی رباعیات پایداری در دهه شصت

حمله نابرابر و ناجوانمردانه رژیم بعث عراق به جمهوری اسلامی ایران ، 8 سال مقاومت ملتی بزرگ را در پی داشت که بحق از آن به «دفاع مقدس» تعبیر شده است ؛ دفاعی که سرانجام با پیروزی دلاورانه ملت ایران به پایان رسید و تاثیراتی عمیق در زندگی اجتماعی و فرهنگی مردم بر جای نهاد . دفاع مقدس همچنین در ادبیات این مرز و بوم ، بویژه شعر ، نمودی بارز داشت به طوری که شعر دفاع مقدس دارای سبکی منحصر به فرد گردید .از میان قالبهای شعر فارسی ، رباعیات پایداری دهه شصت ، مورد توجه این پژوهش است . نخست رباعیات رباعی سرایان معروف دهه شصت جمع آوری شده است که این رباعی سرایان عبارتند از :حسین اسرافیلی ، وحید امیری ، قیصر امین پور ، اکبر بهداروند ، حسن حسینی، حمید سبزواری ، محمدرضا سهرابی نژاد ، محمود عباد ، احمد عزیزی، علیرضا قزوه ، مشفق کاشانی ، نصرالله مردانی ، جواد محقق ، محمدرضا محمدی نیکو،سهیل محمودی ، میرهاشم میری ، سلمان هراتی که با ذکر شرح حال این رباعی سرایان رباعیات آنها از نظر ساختار صوری و محتوایی بررسی شده است . رباعیات دهه شصت از نظر ساختار صوری دارای انواع آرایه های بیان و بدیع معنوی و لفظی است که از میان آرایه های بیانی ، تشبیه ، استعاره و مجاز و از میان آرایه های بدیعی جناس و واج آرایی به ترتیب بیشترین بسامد را داراست . از لحاظ محتوایی ، رباعیات این دهه دارای تنوع قابل توجهی است ، اما مضامین غالب این رباعیات عبارتند از : شهید و شهادت ، ترغیب رزمندگان به نبرد ، یاد و خاطره شهیدان و البته نهضت فر امکانی و فرازمانی عاشورا که رباعی سرایان دفاع مقدس این نهضت را بعنوان اوج ادبیات پایداری در نظر داشته و همواره در رباعیات خود از آن الهام گرفته اند.