اثر عوامل محیطی بر میزان اسانس چای کوهی منطقه توه جان چناران

stachys lavandulifolia vahl گیاه پایا از خانواده نعناعیان ( (labiateaeو گیاه دارویی می باشد. منطقه مورد مطالعه کوهستانی در فاصله 48 کیلومتری جنوب غربی شهرستان چناران قرار دارد. هدف از این تحقیق مطالعه اثر شاخصه های محیطی بر گل و برگ و اسانس آن است. جهت انجام این تحقیق، دو مکان شیب 4-10 درصد و 10-14 درصد و دو طبقه ارتفاعی 2000-2200 و 2200-2400 متر انتخاب و در هر شیب و ارتفاع، گل و برگ از گیاه مورد نظر در مرحله گلدهی و همچنین سه نمونه خاک برداشت و درصد مواد موثره (به روش کروماتوگرافی گازی)، بافت خاک (به روش هیدرومتری)، ph (با ph متر) و ec (ec سنج) اندازه گیری شد. با استفاده از آزمون t، اختلاف بین داده های دو شیب و دو ارتفاع و همچنین اختلاف بین مواد موثره گل و برگ (در هر شیب و ارتفاع) مقایسه شد. سپس برای مقایسه کلی بین درصدهای انواع مواد موثره از آزمون دانکن استفاده شد. کلیه تجزیه و تحلیل ها در نرم افزارهای spss و excel انجام شد. نتایج نشان داد که مقادیر شاخصه های اصلی خاک در دو ارتفاع و دو شیب ( به جزء ماده آلی و ph) اختلاف معنی دار (5% >p ) ندارند. به طورکل، در این گیاه پنج نوع ترکیب تشخیص داده شد. ترکیبات شاخص از نظر مقدار درصد در برگn-nonanal و linanool (به ترتیب 8/3 و 7/9 درصد) و در گل methyl tetradecanoate (9/4 درصد) می باشند. درصد ماده موثره در گل در شیب پایین و در ارتفاع پایین و در برگ درارتفاع وشیب بالا بیشتر است.