بررسی رابطه بین خصوصیات بارندگی و وقوع زمین لغزش (مطالعه موردی: استان چهارمحال و بختیاری)

بروز پدیده زمین لغزش می تواند ناشی از عوامل متعدد زمین شناسی، ژئومرفولوژیکی، هیدرولوژیکی، بیولوژیکی و انسانی باشد، ولی معمولا نقش اساسی در شروع زمین لغزش تنها توسط یک محرک خارجی (عامل ماشه ای) ایفا می شود. بارندگی به عنوان متداول ترین عامل ماشه ای وقوع زمین لغزش ها شناخته شده است. زمین لغزش ها هرساله باعث ایجاد خسارات هنگفت مالی و جانی در استان چهارمحال و بختیاری می شوند. از این رو، تعیین آستانه های بارندگی وقوع لغزش در این استان امری ضروری به نظر می رسد. در این مطالعه سعی شده است آستانه های بارندگی وقوع زمین لغزش برای استان چهارمحال و بختیاری هم براساس بارندگی پیشین و هم براساس ویژگی-های رگبار اصلی تعیین شود. برای تعریف آستانه براساس بارندگی پیشین بازه های زمانی 3، 4، 5، 7، 10، 15، 20، 25، 28 و 30 روزه مورد بررسی قرار گرفت. همچنین آستانه هایی برای بارندگی 2، 3، 5 روزه براساس بارندگی 15 و 20 روز قبل آن پیشنهاد شد. برای تعریف آستانه براساس خصوصیات بارش ابتدا ویژگی هایی از قبیل شدت، مدت و میزان بارندگی از گرافهای باران نگار استخراج گردید و سپس آستانه های شدت- مدت، میزان- مدت و شدت- میزان بارندگی برای منطقه کوهرنگ تعیین شد. برای این منظور از تمام رویکردهای تجربی به کار رفته در منابع مختلف استفاده گردید و ترکیب های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. بدیهی است که با افزایش آمار و اطلاعات با اطمینان بیشتری می توان در مورد کارآیی روابط پیشنهادی استدلال کرد. اما می-توان به طور قطع عنوان کرد که با افزایش آمار و اطلاعات حدهای آستانه ای پیشنهاد شده افزایش نخواهند یافت، ولی امکان کاهش آنها وجود دارد. این مطالعه چارچوب مناسبی از معادلات آستانه بارندگی و رویکردهای متنوع برای تعیین آنها را جهت طراحی سیستم های هشدار زمین لغزش در اختیار پژوهشگران قرار می دهد.