بررسی منشا و نحوه بهسازی خاک‎های گچی منطقه رضاشهر (جنوب غرب مشهد)

خاک های گچ دار اغلب در رژیم رطوبتی خشک (aridic moisture regime) که منابعی برای سولفات کلسیم وجود دارد یافت می شوند. در مورد گسترش زمین های گچی در ایران نیز آمار متفاوتی وجود دارد. لذا لزوم اجرای طرح های مطالعاتی برای به نقشه درآوردن، گسترش، درصد، عمق لایه و اشکال مختلف بلورهای آن و تحقیق در مورد اثرات آنها در کشاورزی، فرسایش خاک ها و تأسیسات زیربنایی عمران کشور کاملاً محسوس می باشد. محدوده مورد مطالعه در قسمت جنوب غربی شهر مشهد، واقع در اراضی زکریا در انتهای شهرک طالقانی در ارتفاع متوسط 1100 متری قرار گرفته است. این خاک ها به صورت عدسی های لنز مانند و تراست های پراکنده حضور دارد. تا کنون منشا شناخته شده ای برای این کانی ارائه نشده است و این سئوال همواره مطرح است که این گچ ها از کجا به خاک وارد گشته اند. به منظور بررسی منشأ گچ در این خاک ها پس از تحقیقات محلی و مرور تحقیقات موجود دراین زمینه در ایران و سایر نقاط جهان، از نقاط مختلف منطقه نمونه برداری صورت گرفت و جهت تعیین منشأ گچ، آزمایشات شیمی بر روی نمونه های خاک و آب زیرزمینی منطقه صورت گرفت انجام گردید. پدیده تورم و نشست معمولا در خاک های گچی مشاهده می شود. در این مطالعه خواص تورمی خاک گچی این منطقه، شامل درصد گچ، میزان تورم، وزن مخصوص خشک و اثر درصد گچ بر میزان نشست و بررسی شده است. همچنین آزمایشات لازم جهت تعیین پارامترهای مقاومتی آنها انجام گردیده است. نتایج آزمایشات نشان می دهد که خاک های این منطقه دارای وزن مخصوص کمی بوده و تا حد زیادی پوک می باشند. بر اثر اعمال بار نشست زیادی دارند. همچنین پتانسیل تورم این خاک ها بر اثر جذب آب و متراکم شدن افزایش می یابد. افزودن ماسه جهت بهسازی این خاک ها باعث کاهش خاصیت خمیری و افزایش اصطکاک داخلی می شود.