بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی و مینرالوژیکی خاک های شمال شهرستان فسا براساس توپوسکانس

در مناطق نیمه خشک پستی و بلندی ها بعنوان مهمترین عامل در تشکیل و تکامل خاک شناخته شده اند. بدین منظور اثر پستی و بلندی ها در شرایط آب و هوایی نیمه خشک در تشکیل، طبقه بندی، به همراه خصوصیات فیزیکو شیمیایی و کانی شناسی منطقه ای در فاصله 10 کیلو متر شمال شهرستان فسا واقع در استان فارس که دارای رژیم رطوبتی زریک و رژیم حرارتی ترمیک می باشد مورد مطالعه قرار گرفت. در ابتدا بااستفاده از عکس های هوایی واحد های فیزو گرافی تفکیک و با استفاده نقشه توپوگرافی1:25000 مناطق حفر پروفیل مشخص گردید. چهار نوع واحد فیزیو گرافی شامل تپه، دشت دامنه ای واریزه ای ،دشت آبرفتی رود خانه و دشت پست در منطقه تشخیص داده شد. مطالعات کانی شناسی و بررسی خصوصیات فیزیکو شیمیایی بر اساس توپوسکانس در 14 پروفیل صورت گرفت. بر اساس نتایج، خاک ها طبق سیستم جامع امریکایی در رده انتی سول و اینسپتی سول و عمدتا"در سه زیر گروه بزرگ قرار می گیرند که عبارتند از: typic haploxereptsخاک های تشکیل شده در بیشتر قسمت های منطقه بجز دشت آبرفتی رودخانه اند که کمی متکامل و دارای افق اکریک و کمبیک می باشند. خاک های واقع شده بروی دشت پست واریزه ای نیز تکامل پروفیلی باعث شده بود بیشتر حجم مواد مادری به لایه های در حال تکامل کمبیک تبدیل شود ، typic calcixerepts خاک های تشکیل شده بر روی تپه های کم ارتفاع منطقه که تجمع کلسیت بصورت پودری و سخت دانه داشتند وtypic xeropsamment رسوبات آبرفتی رودخانه ای که خاک های جوان و نامتکامل بودند که تحت تأثیر فعالیت انسان تخریب شده بودند همچنین این زیر گروه هادر سیستم بین المللی فائو در گروه مرجع آرنوسول، کمبیسول و کلسی سول طبقه بندی گردیدند. نتایج کانی شناسی رسی نیز گویای وجود کانی های ورمی کولیت و کانی های لایه آمیخته ورمی کولیتی ، اسمکتیت، کائولینیت، پالی گورسکیت و تاحدودی کوارتز همچنین کلریت به مقدار کمتردر اراضی بالادست را نشان داد همچنین نتایج نشان داد هر چه از نقاط با شیب و ارتفاع بیشتر به قسمت های با شیب کمتر و تکامل پروفیلی بیشتر می رسیم بر میزان کانی های گروه ورمی کولیت و لایه مخلوط های ورمی کولیتی، اسمکتیت افزوده و از میزان کانی های ایلیت و پالی گورسکیت کاسته شده است. همچنین بدون تغییر باقی مانده کائولینیت و کوارتز در این خاک ها نشانگر مورثی بودن آنهاست.