ریخت شناسی قصه در مثنوی معنوی

پایان نامه
چکیده

چکیده ی پایان نامه نام خانوادگی دانشجو : مهدی زاده فرد نام: بهروز عنوان پایان نامه : ریخت شناسی قصّه در مثنوی استادان راهنما : دکتر نصراله امامی – دکتر محمد غلامرضایی درجه ی تحصیلی : دکتری رشته : زبان وادبیات فارسی گرایش: زبان و ادبیات فارسی محل تحصیل : (دانشگاه ) شهید چمران اهواز تاریخ فارغ التحصیلی : 31 /6/1388 تعداد صفحات: 240 کلید واژه ها : قصّه، واقعیّت داستانی، روایت، شخصیّت، توصیف، مثنوی و شکل شناسی نوشتار حاضر، ماحصل بررسی شکل شناسانه ی ساختار قصّه های مثنوی معنوی است. در شکل شناسی ساختاری یک اثر داستانی، چند عنصر داستانی از قبیل روایت، شخصیت، توصیف و ... زمینه های قابل اتّکایی برای تأمل جدّی در موضوع ریخت شناسی است. شیوه ی تحلیلی- توصیفی ما در این رساله بررسی شکلی عناصر یادشده به علاوه ی عنصر واقعیت داستانی در متن قصه های مثنوی است. در هر مدخلی ضمن تشریح مبانی نظری، نمونه هایی از ادبیات داستانی معاصر و مثنوی مولوی-توأمان- به دست داده شده است؛ به عنوان مثال، گاه نمایش کیفیت پیرنگ کلّی قصه های مثنوی، زمانی بررسی دیدگاه سپیدخوانی راوی، و در مدخلی دیگر روایت زمان حال اخلاقی مرکز توجه بوده است. هم چنین تحلیل گفتار یا رفتار قابل توجه تیپ یا شخصیتی داستانی، و توصیفی مستقیم یا غیر مستقیم که از چهره یا صحنه ای به دست داده شده است، به عنوان افقی تازه و بخشی از چهارچوب شکل شناسی ما در این رساله بوده است. طبیعی است که در این رساله، گاه یک داستان- با ظرفیت گونه گون و عظیم خود- مصداق چند مدخلِ مورد بحث قرار گیرد. نهایتاً، گفتنی است که در این بررسی ساختاری، تحلیل محتوایی و پرداختن به موضوعاتی از قبیل «عرفان» -که در مثنوی یک عنصر زیربنایی و شاخص است- اصولاً درنظر گرفته نشده است.

منابع مشابه

ریخت شناسی قصه های مثنوی بر اساس نظریه ولادمیر پراپ

تلاش روایت شناسان برای رسیدن به الگویی ثابت جهت بررسی داستان ها در آغاز قرن بیستم ، با ظهور فرمالسیستها ، شدت یافت. در همین زمان ولادیمیر پراپ با الگو گرفتن از این روایت شناسان ، روشی جهت بررسی داستان ها طرح کرد. پراپ با بررسی یکصد قصه ی عامیانه ، به سی و یک خویشکاری دست یافت. روشی که پراپ در یافتن خویشکاری ها به کار گرفت ، آنقدر دقیق بود که بتوان اثر او را تا این زمان به عنوان الگویی ثابت و در...

هویت شناسی نماز در مثنوی معنوی

نماز، زیباترین جلوه پرستش است که در قالب فرامینی از سوی حضرت حق و توسط پیام‌آور او به بشریت ارزانی شده است. در اهمیت آن همین بس که در روایات، عِدل اسلام شمرده شده و تارکان آن در زبان قرآن، سالکان دوزخ‌اند. از نظر مولوی نماز صرف یک عمل نیست؛ بلکه راهی است که آدمی را به حضرت حق و عالم قدس واصل می‌کند. نماز واقعی مقدماتی دارد که نمازگزار باید در جنبه‌های ظاهری و باطنی آن را رعایت نماید. نماز حقیقتی...

متن کامل

مثنوی و اسلوب قصه در قصه

از آشکارترین ویژگی‌های روایت مولانا در مثنوی،‌ درآمیختن قصه‌ها با یک‌دیگر است. راوی در میانه روایتِ یک قصه به قصه‌ای دیگر می‌گریزد و یا می‌کوشد دو قصه پیاپی را درپیوندد و گاه به روایت هم‌زمان دو قصه توأمان می‌پردازد. نویسنده در این نوشتار کوشیده است پس از بررسی چند و چون اسالیب «قصه در قصه» و سوابق آن و نیز برخی نظریه‌پردازی‌های پیرامون آن، جلوه‌های شاخص و ممتاز این شیوه را در مثنوی تبیین کند.

متن کامل

ریخت شناسی قصه های ایرانی با تمرکز بر نقش زن و قصه های آذربایجان

در سال 1920ویلادیمیر پراپ با عرضه‌ی نظریه‌ی ریخت‌شناسی باب جدیدی را به روی قصه‌پژوهان سراسر جهان گشود. نگاه او به ساختار قصه‌ها امکان مطالعه‌ی آن‌ها را به شیوه‌ای علمی و کاربردی به پژوهشگران می‌داد. در این شیوه پژوهشگر با مطالعه‌ی ساختار قصه به الگوهای مشخصی دست می‌یابد که در همه‌ی قصه‌ها یکسان است. این الگوها وجود نظامی سازمانی را نشان می‌دهد. این نظام از اجزای مشخصی تشکیل می‌شود که شامل شخصیت...

متن کامل

ریخت شناسی قصه های کردی

قصه های کُردی، قصه هایی هستند که جلوه های خرق عادت، پیرنگ های ضعیف و کلی گرایی در آنها بسیار بارز است و قهرمانانی از دنیای عامه دارند. این قصه ها سینه به سینه و از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته اند و منبعی غنی و دست نخورده از معارف اولیه بشر محسوب می شود. از جمله محققینی که به قصه ها توجه کردند و آنها را موضوع کار خود قرار دادند، فرمالیست های روس بودند. آنها این ژانر مطرود را با یافته های زبان ش...

هویت شناسی نماز در مثنوی معنوی

نماز، زیباترین جلوه پرستش است که در قالب فرامینی از سوی حضرت حق و توسط پیام­آور او به بشریت ارزانی شده است. در اهمیت آن همین بس که در روایات، عِدل اسلام شمرده شده و تارکان آن در زبان قرآن، سالکان دوزخ­اند. از نظر مولوی نماز صرف یک عمل نیست؛ بلکه راهی است که آدمی را به حضرت حق و عالم قدس واصل می کند. نماز واقعی مقدماتی دارد که نمازگزار باید در جنبه­های ظاهری و باطنی آن را رعایت نماید. نماز حقیقتی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023