مقایسه ی مزیت نسبی آموزش عالی و ارزش افزوده ای اقتصادی در استان کردستان

بدیهی است سیاستگذاری صحیح در امر تخصیص منابع در آموزش عالی در مناطق مختلف، مستلزم آگاهی از بخش های اقتصادی مزیت دار مناطق از یک سو و شناخت توانایی های عرضه نیروهای متخصص توسط بخش های آموزش عالی از سوی دیگر است. این نیاز با توجه به خصوصیات ژئوپلوتیکی و اجتماعی استان کردستان و محرومیت دیرینه ای که با عث شده است این استان از نظر شاخص های توسعه انسانی از محروم ترین استان های کشور باشد، دوچندان است. بنابراین اهتمام به برنامه ریزی عالمانه، توسعه همه جانبه به طور کلی و توسعه دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی به طور خاص در این استان اولویت ویژه ای می طلبد. لذا در این پژوهش سعی شده که با استفاده از شاخص مزیت نسبی آشکار شده به عنوان شاخصی معتبر و کاربردی در زمینه سنجش مزیت نسبی که بر پایه داده های آماری در دسترس قابل محاسبه است، از یک طرف مزیت نسبی ارزش افزوده ای بخش های پانزده گانه اقتصادی استان کردستان و هفتاد و دو رشته فعالیت زیر مجموعه این بخش ها را در طول یک دوره چهارساله از سال 1382 تا سال 1385 محاسبه کرده و از طرف دیگر جهت آگاهی از میزان توسعه و گسترش رشته های موجود در آموزش عالی استان و آگاهی از توان رقابتی این رشته ها در سطح کشور، مزیت نسبی رشته های تحصیلی کاردانی و کارشناسی دانشگاه کردستان و آموزشکده های فنی و حرفه ای دختران و پسران سنندج به عنوان مهمترین مراکز آموزش عالی دولتی استان کردستان نیز محاسبه شده است. با تطبیق این دونوع مزیت، مشخص شده که استان کردستان در طول دوره مورد بررسی بجز در بخش کشاورزی که دارای مزیت بوده در بخش های اقتصادی مهمی چون؛ صنعت، معدن، واسطه گری های مالی و حمل و نقل از مزیت نسبی برخوردار نبوده و این حکایت از وضعیت ضعیف اقتصادی استان داشته و محاسبه و تحلیل سهم و نرخ رشد متوسط ارزش افزوده ای بخش های اقتصادی استان نیز این مساله را تایید می کند.همچنین بررسی مزیت نسبی رشته های تحصیلی موجود در آموزش عالی استان نشان می دهد، اکثر رشته های تحصیلی موجود در طول دوره مورد بررسی دارای مزیت بوده اند، که بیشتر به علت محدویت و عدم تنوع رشته های تحصیلی بوده است. بیشترین هماهنگی مزیت رشته تحصیلی با بخش های اقتصادی در رشته های مربوط به بخش کشاورزی بوده و در دیگر رشته های تحصیلی هماهنگی کمتری وجود دارد، لذا این طرح پژوهشی با توجه به بررسی ها به عمل آمده؛ استفاده از ظرفیت های آموزشکده های فنی و حرفه ای جهت تقویت و تنوع در رشته های کشاورزی و ماهیگیری، حرکت از سمت رشته های نظری و به سمت رشته های کاربردی مانند مددکاری اجتماعی و شیمی کاربردی در علوم انسانی و علوم پایه و تاسیس رشته های مانند مهندسی صنایع غذایی، صنایع چوب، معدن و نساجی را که در راستای بخش های اقتصادی مزیت دار استان کردستان است را به عنوان مهمترین پیشنهاد ها مطرح می کند.