برآورد منابع و میزان استرس و نحوه مقابله با آن در مادران دارای دانش آموز استثنایی (عقب مانده ذهنی- نابینا وناشنوا) و عادی مقطع ابتدایی شهرستان کرج

پژوهش حاضر به منظور برآورد منابع و میزان تنیدگی و نحوه مقابله با آن در مــادران دارای دانش آموز عقب مانده ذهنی ، نابینا ، ناشنوا و عادی مقطع ابتـــدایی در شهرستان کرج در سال 87 انجام گرفته است. در این پژوهش نمونه ای به حجم 120 نفر مادر در 4 گروه به روش تصادفی و تصادفی خوشه ای انتخاب و با توجه به اهداف و فرضیات تحقیق مورد مطالعه قرار گرفت . ابــزارهای اندازه گیری در این پژوهش عبــارت بودند از : 1- پرسشنامه رویدادها و تغییرات زندگی (مک کابین-1991)2 – پرسشنامه راه های مقابـله ای (لازاروس و فولکمن-1988) . اطلاعات بدست آمده با استفاده از تکنیکهای مختلف آماری مانند تحلیل واریانـس چنـد متغیری، یک راهه و تحلیل رگرسیون وآزمون توکی تجزیه وتحلیل شد که فرضیات اول ودوم تایـید گردیـد. نتایج نشان داد میان مادران در 4 گروه عقب مانده ذهنی ،نابینا، ناشنوا وعادی از لحاظ میزان تنیدگی تفـاوت معنا دار وجود دارد: میزان تنــیدگی در میان مادرانی که دارای کودک استثنایی (عقب مانده ذهنی ، نابینا و ناشنوا) هستند به مراتـب بیشتر است. واین میزان درمیـان دسته مادران دارای کودک عقـب مانـده ذهنی و ناشنوا بیشتر ازنابیناست . بین میزان فشار درون خانوادگی ، فشار ناشی از بـارداری، فشار کم و زیاد شـدن اعضای خانواده، فشار بیماری و پرستاری ، فشار ناشی از تغییر شغل و فشار مالـی و تجاری بین 4 گروه مادران تفاوت معنی دار است ولی بین میزان فشار زناشویی و فشار مشکلات قضایی تفاوت معنی دار وجود ندارد. علاوه برآن نتایج در رابطه با سبکهای مقابله ای نشان داد که بین 4 دسته مادران از لحاظ استفاده از سبک مقابـله ای جستجوی حمایت اجتماعی ، حل مدبرانه مسئله و رویاروی گر تفاوت معنادار وجود داردو بین سبک مقابله ای مسئولیت پذیری ، گریز و اجتناب ، بازبرآورد مثبت ، دوری جویـی و خویشتـن داری تفـاوت معنـا دار وجود دارد و همچنین مادران دارای کودک استـثنایی( عقب مانده ذهنی ، نابـینا و ناشنوا ) از سـبک های مقابـله ای دوری جـویی ، خویشتن داری ، مسئولیت پذیری ، گریز و اجتناب و باز برآورد مثبت بیشتر استفاده می کننـد. بررسی رابـطه تنیدگی و راههای مقابـله ای در این پژوهش نشان داد، تنها فشار مالـی مـی تـواند استفاده از سبک مقابله ای دوری جویـی و گریز و اجتناب را پیش بینی کند ، همچنین فشار درون خانـوادگی اســتفاده از سبـک مقابله ای خویشتنـداری ، گریز و اجتناب و فشــار از دسـت دادن استفاده از سبـک مقابــله ای خویشتنداری وجستجوی حمایت اجتماعی را و فشار بارداری می تواند استفاده از سبـک مقابله ای مسئولیت پذیری را پیش بینی کند . با توجه به نتـایج بدست آمده از تحلیل رگرسیون هیچیک از خــرده مقیاسهای تنیدگی با استفاده از سبکهای مقابله ای رویارویگر ، حل مدبرانه مسئـله و باز برآورد مثبت رابطه معناداری ندارد.