بررسی اطلاعات نابرابر و کارایی در بازار بیمه تصادفات اتومبیل ایران

چکیده :کارایی صنعت بیمه ارتباط تنگاتنگی با اطلاعات دقیق و صحیح ویژگی های بیمه گزار و خدمات بیمه گر دارد.نابرابری اطلاعاتی بین بیمه گزار و بیمه گر موضوع مطالعات حوزه اقتصاد اطلاعات است که منجر به بروز مسائل گوناگونی از جمله پدیده انتخاب وارون می شود. بازار بیمه اتومبیل یکی از مهمترین بازارهای بیمه می باشد که نسبت به نتایج اطلاعات نابرابر بسیار حساس است ، وجود این پدیده که به دو صورت مخاطرات اخلاقی و انتخاب وارون خود را در بازار بیمه نشان می دهد ، از عوامل کاهش کارایی در بازارهای بیمه محسوب می شود. مخاطرات اخلاقی در اثر تغییررفتار بیمه گزار پس از عقد قرارداد به وجود می آید. به این صورت که بیمه گزار پس از انعقاد قرارداد احتیاط کمتری نسبت به قبل از قرارداد دارد یا تلاش کمتری برای احتمال تصادف انجام می دهد. مسأله انتخاب وارون وقتی ظاهر می شود که بیمه گزار قبل از انعقاد قرارداد، اطلاعات خصوصی داشته باشد که بیمه گر از آن بی اطلاع است و پنهان بودن این اطلاعات بیمه گررادرانتخاب بیمه گزار درست خود،دچار مشکل میکند. هدف از این پژوهش بررسی وجود نابرابری اطلاعاتی شامل مخاطرات اخلاقی و انتخاب وارون در بازار بیمه اتومبیل ایران( مورد شرکت بیمه ایران ) است.با استفاده از روشهای پارامتری(معادله پروبیت مجزا، پروبیت دو متغیره ) وتعاریف و مفاهیم ریسک و پوشش بیمه پیشنهاد شده در کوهن (2005) به آزمون اطلاعات نابرابر می پردازیم. داده های این پژوهش از اطلاعات موجود درپرونده 54272 بیمه گزار بیمه بدنه اتومبیل شرکت بیمه ایران در سال 86 استخراج شده است. در این پژوهش اصلی ترین پیش بینی مدل های اقتصاد اطلاعات در صورت نابرابری اطلاعاتی یعنی همبستگی مثبت بین ریسک و پوشش بالاتر مورد آزمون قرار گرفته و شواهدی سازگار با وجود نابرابری اطلاعاتی در این بازار بدست آمده است. نتایج نشان می دهد افراد پرریسک پوشش بالاتری از بیمه را انتخاب کرده اند. البته این همبستگی مثبت بین ریسک و پوشش بالاتر، برای بیمه گزاران با سه یا بیش از سه سال تجربه رانندگی وجود دارد.در حقیقت آنها دارای مزیت اطلاعاتی نسبت به بیمه گر هستند و براساس تجربه رانندگی ، شناخت بیشتری نسبت به خود، ریسک ، ترجیحات پیدا می کنند و در رانندگان کمتر از سه سال تجربه رانندگی شواهدی از وجود مزیت اطلاعاتی مشاهده نمی شود و هیچ همبستگی بین ریسک افراد و پوشش بیمه انتخابی وجود ندارد. کلمات کلیدی: اطلاعات نابرابر، تجربه رانندگی، خطر گریزی ، انتخاب وارون، مخاطرات اخلاقی