بررسی تاثیر خطواره ها بر روی نوع جریان آب زیرزمینی در آبخوان های کارستی

یکی از مهمترین مواردی که در مطالعه بر روی سازندهای کارستی همواره هزینه و وقت مهندسین را معطوف خود داشته است، تعیین رژیم جریانی در این نوع از آبخوان های سازند سخت می باشد. با توجه به اینکه روش های معمول در این زمینه یا هزینه بر هستند و یا نیاز به زمان زیادی برای به نتیجه رسیدن دارند، لذا ارائه روش هایی که زمان و هزینه کمتری صرف می کنند می تواند بسیار راهگشا باشد. تحقیق پیش رو بر این پایه استوار است که بتواند این زمان و هزینه را به حالت بهینه نزدیک تر نماید. به این منظور دو محدوده مطالعاتی چشمه گیلاس و دشت بو انتخاب گردیده است. هدف از انتخاب این دو محدوده، مقایسه آن ها از نظر درجه توسعه کارست می باشد. محدوده مطالعاتی چشمه گیلاس در شمال غرب مشهد در استان خراسان رضوی واقع شده است. سازندهای زمین شناسی اصلی که موجب پیدایش آبخوان شده اند مزدوران و شوریجه می باشند. محدوده دشت بو در جنوب غرب دامغان در استان سمنان قرار دارد. این منطقه به لحاظ زمین شناختی از سازندهای میلا، الیکا، شمشک، دلیچای، لار، فجن و زیارت تشکیل شده است. در هر یک از دو حوضه آبگیر چشمه گیلاس و دشت بو یک چشمه وجود دارد که تخلیه کننده آب زیرزمینی از آبخوان های مورد مطالعه می باشند. تعیین خصوصیات هیدروژئولوژیکی سفره های کارستی تحت بررسی با استفاده از این دو چشمه انجام گرفته است. همزمان با آن بررسی های ساختاری و مطالعه بر روی هندسه خطواره ها در هر دو حوضه نیز انجام شده است. مطالعات انجام شده در هر یک از حوضه ها نشان داده اند که رژیم جریانی در آبخوان دشت بو کاملاً افشان بوده و در آبخوان چشمه گیلاس از نوع مختلط می باشد. همچنین در حوضه چشمه گیلاس به دلیل شیب کم درزه ها آب نفوذ یافته زمان بیشتری در زون غیر اشباع بوده و شرایط برای کارستی شدن این آبخوان مساعدتر است. خصوصیات آماری هندسه درزه ها در دو حوضه نشانگر این واقعیت هستند که در چشمه گیلاس شدت شکستگی بیشتر بوده و دیگر ویژگی های آماری هندسه درزه ها توجیه کننده مساعد بودن شرایط برای گسترش پدیده های کارستی در چشمه گیلاس می باشد.