مدلی برای کسب و کار الکترونیکی شرکتهای هلدینگ با ساختارهای غیرهمسان-زنجیره ای،مطالعه موردی صنعت خودرو

لازمه بقا در اقتصاد رقابتی و محیط پویای امروز، عملکردی هوشمندانه و سریع نسبت به رقبا می باشد. اینترنت علاوه بر اینکه یک کانال ارتباطی برای دسترسی سریع و آسان است، به عنوان فناوری برای کسب مزیت رقابتی تلقی می شود. با وجود فناوری جدید اطلاعاتی و ارتباطی، مدلهای سنتی کسب و کار، متحول شده و به سمت کسب و کارهای الکترونیک و با هدف تصمیم گیری پویا در زمان واقعی، مشتری محوری و پاسخگویی سریع به تقاضا، میل می کنند. از طرفی دیگر شرکتهای مادر نمادی از منزلت و توان اقتصادی در عرصه اقتصاد جهانی است. مهمترین مشخصه این نوع شرکتها وجود هم افزایی در تمامی ابعاد عملیاتی، مدیریتی و سبد محصول – خدمت می باشد که حرکت اقتصادی هر ملت به سمت اقتصادهای آزاد در محیط های کاری پویا را فراهم می آورند. تحقیق حاضر به منظور تعیین مدل مناسب کسب وکار الکترونیک در شرکتهای مادر مدیریتی با ساختار زنجیره ای در صنعت خودرو (مطالعه موردی در شرکت ایران خودرو) صورت پدیرفته است. این تحقیق، یک تحقیق کاربردی است که با رویکردی قیاسی - استقرایی و از نوع پیمایشی و موردی و به صورت توصیفی انجام شده است. در قسمت مبانی نظری تحقیق با استفاده از مرور تحقیقات قبلی، مدلی به عنوان مبنا برگزیده شد و عوامل موجود در این مدل توسط مجموعه مولفه های مجزایی تعریف شده اند. جامعه اماری این تحقیق، کارشناسان شرکتهای مادر مدیریتی با ساختار زنجیره ای در صنعت خودرو می باشند. روش نمونه گیری در این تحقیق به روش قضاوتی است. با توجه به اینکه بیشتر سهم بازار خودرو ایران در اختیار دو شرکت معتبر خودرو سازی ایران خودرو و سایپا می باشد و سابقه فعالیت این دو شرکت از شرکتهای دیگر بیشتر بوده و دارای ساختار زنجیره ای و مادری هستند، لذا نمونه گیری از کارشناسان مرتبط با موضوع تحقیق در این دو شرکت صورت گرفته است. با استفاده از مرور ادبیات صورت گرفته، برای مدل مبنای تحقیق (مدل ارائه شده توسط هایس و فینگان)، 18 مولفه در نظر گرفته شد. سپس به صورت پیمایشی به بررسی این مولفه ها در دو شرکت ایران خودرو و سایپا پرداخته شد. از بین 18 عامل مطرح شده، سه عامل یکپارچگی خارجی و داخلی فعالیتهای منابع انسانی و انعطاف پذیری و تمرکز گرایی در وظایف از مولفه های مهم در تعیین مدل مناسب کسب و کار الکترونیک در شرکتهای مادر مدیریتی با ساختار زنجیره ای شناخته نشدند. سپس مولفه های مورد تایید در شرکت ایران خودرو مورد اندازه گیری قرار گرفت. طبق اندازه گیری هر مولفه، مدل مناسب کسب و کار الکترونیک برای شرکت ایران خودرو، مدل تدارکات الکترونیک شناخته شد. در نهایت به تشریح جزییات مدل تدارکات الکترونیک پرداخته شد و جهت مطابقت نتایج تحقیق، به الگوبرداری از دو شرکت فورد ولکس واگن مبادرت شده است.