رابطه میان طهارت و رزق از منظر قرآن

آیات بسیاری از قران کریم در پی تبیین معنای طهارت برآمده و انواع مراتب طهارت را برشمرده و دلایل چندی بر لزوم تطهیر جسم و جان بیان نموده است. انسان در مکتب قرآن موجودی است متشکل از دو بعد روح و جسم (بدن)، با این ویژگی که میان روح و بدن ارتباط تام و کاملی برقرار بوده و هر دو موثر بر هم و متأثر از یکدیگرند. آیات قرآن اجمالاً از دو نوع طهارت برای انسان نام برده است: 1- طهارت جسم یاطهارت ظاهری که به معنای پاکی ازدنس وخبث یعنی کثافات ونجاسات ظاهری است.(بقره: 222) 2- طهارت باطنی مانند طهارت قلب، طهارت اندیشه و .... اما بیشترین قصد خداوند از طهارت انسان، طهارت باطنی می باشد، گرچه نظافت و بهداشت جسمانی را نیز مورد اهمیت قرار می دهد لذا تأکید دارد که انسان به واسطه تطهیر باطن و تهذیب نفس است که به مقام خلیفه الهی نائل می شود. علاوه بر این در آیات متعدد دیگر واژه «رزق» ذکر شده و از انواع ارزاقی که خداوند به انسان (تحت عنوان رزق خاص) و به کلیه موجودات (تحت عنوان رزق عام) مبذول داشته سخن به میان آمده است، چرا که انسان علاوه بر رزق مادی که میان او سایر موجودات، مشترک است، دارای نوعی رزق خاص و ویژه می باشد و آن (رزق معنوی) است و این نوع رزق، نصیب انسان هایی می گردد که با ایمان به وحدانیت پروردگار اندیشه خود را از غیر او پاک ساخته و تنها دل به او سپرده اند و سر تسلیم بر آستانش فرود آورده اند. بی تردید رشد انسان در هر دو بعد جسمانی و روحانی، نیازمند ارتزاق مناسب است. این ارتزاق در بعد جسم از طریق ارزاق مادی مانند: خوراک، پوشاک، مسکن و... میسر است و در بعد معنوی و روحانی ظاهراً همان است که شهدای الهی در پیشگاه حق از آن بهره مندند (عندربهم یرزقون). قرآن کریم از یک سوپاکان (مطهرون) را شایسته دریافت حقایق هستی و معارف حقه الهی می شمارد (احزاب: 33) و از سوی دیگر اعراض از یاد خدا را موجب تنگی معیشت و قبض روزی می داند. این پایان نامه در جمع بندی کلی به اخذ این نتیجه نائل آمد که یک رابطه دو جانبه ای میان طهارت انسان و بدست آوردن رزق، برقرار است. با تأکید بر اینکه هدف بسیاری از آیات قرآن از تطهیر، کسب طهارت باطنی، بالاخص طهارت قلب و اندیشه از شرک است. گرچه رعایت پاکیزگی جسم وطهارت ظاهری را نیز مقدمه ای برای حصول طهارت معنوی و روحانی قرار می دهد. کلید واژه ها: طهارت ظاهری، طهارت باطنی، رزق مادی، رزق معنوی