بررسی بیوسیستماتیکی جنس fumari l از خانواده fumariaceaeدر ایران

جنس fumaria l. شامل گیاهانی یکساله متعلق به خانواده fumariaceae می باشد. این جنس در کشور ایران دارای 8 گونه می باشد: f. densiflora dc, f. schleicheri soyer- willement, f. vaillantii loisel, f. indica (hausskn.) pugsley, f. parviflora lam, f. asepala boiss, f. bracteosa pomel, f. officinalis l. اعضای این جنس عمدتاً در اکثر نقاط ایران می رویند. در این پژوهش 41 واحد جمعیتی از گونه های مختلف fumaria در ایران از نظر ریخت شناسی (ماکرو و میکرومورفولوژی)، گرده شناسی، ساختار تشریحی (برش عرضی ریشه و ساقه و ساختمان بشره پشتی دمبرگ)، الکتروفورز پروتئین ذخیره ای بذر، تعیین غلظت و وزن مولکولی پروتئین های ذخیره ای بذر مورد بررسی قرار گرفته اند. در بخش ریخت شناسی صفات کمی و کیفی بخش های زایشی و رویشی و همچنین ریخت شناسی سطح میوه و بذر در هر جمعیت مطالعه شد. تحلیل آماری به صورت آنالیز چند متغیره (multivariate) با استفاده از نرم افزار spss ver 9.1 و ntsys صورت گرفت. تفکیک گونه های این جنس با تجزیه خوشه ای به روش upgma و ward نشان داده شد و نمودار رسته بندی pca و pco نیز این جدایی را تایید نمود. مسائل مربوط به تعیین ارزش صفات، قرابت بین تاکسون ها و کلید شناسایی گونه های fumaria در ایران بررسی شد. نتایج موید آن است که کماکان خصوصیات مورفولوژیکی قسمت های تولیدمثلی از صفات تشخیصی بسیار با ارزش می باشند. برخی پیچیدگی ها بین سه گونه f. indica، f. vaillantii و f. parviflora وجود دارد. به نظر می رسد این سه گونه تشکیل کمپلکس گونه ای را می دهند. روابط گونه f. indica با والدین احتمالی اش مورد بحت قرار گرفت. گونه f. officinalis subsp. officinalis نیز برای اولین بار از ایران گزارش شده است. کلید واژه: شاهتره، گرده شناسی، الکتروفورز پروتئین ذخیره ای بذر