تداعی و نقش آن در روایت داستان های ذهنی

تداعی، قصه و روایت مولانا

¬شگردها و زمینه های تداعی معانی در داستان "دا"

آسیب‎شناسی «روایت ذهنی» در نخستین نمونۀ «تک‎گویی درونی» داستان فارسی: داستان کوتاه «فردا» از صادق هدایت

روایت ذهنی یکی از شیوه‎های رایج روایت در داستان مدرنیستی است که نویسندۀ آن، شخصیّت را در کانون داستان قرار می‎دهد و تمام داستان را، به مثابۀ عرضه‎گاه مستقیم جریان ذهن و اندیشۀ شخصیّت - در مرحلۀ پیش از گفتار، یا در مرحلۀ گفتار - می‎نویسد. چنین رویکردی به روایت، طبیعتاً، نظام زیبایی‎شناختی و معرفت‎شناختی نوینی را ایجاب می‎کند و نویسندۀ روایت ذهنی برای دست‎یابی به آن نظام، هم‌زمان، پنج مؤلّفة «زمان» «...

روایت گورانیِ داستان جمشید و مقایسۀ آن با شاهنامۀ فردوسی

شاهنامۀ فردوسی اثری است که سیمای تاریخ و فرهنگ ایران را در خود متجلّی ساخته و به‌ عنوان یک اثر ملّی مورد توجّه قومیّت‌های این مرز و بوم بوده است؛ یکی از این اقوام که همواره به شاهنامه و دیگر آثار حماسی ایرانیان به دیدۀ احترام نگریسته‌اند، کُردها هستند. شاعران کُردزبان، بخش‌هایی از شاهنامه و دیگر آثار حماسی را به کُردی ترجمه و یا بازآفرینی کرده و آن را با توجّه به محیط زندگی خود، به رشتة تحریر درآورد...

تحیر و تداعی های آن در غزلیات بیدل دهلوی

نوع عناصری که شاعر حول موتیف (Motif) یا بن‌مایه‌های تصویرساز فرامی‌خواند، تا صورت‌های ذهنی (Image) را ترسیم کند، بستگی به قدرت و وسعت خیال شاعر دارد. بیدل از جمله شاعرانی بود که توانست با قدرت خیال خویش، عناصری پیرامون بن‌مایه‌های تصویرساز فراخواند، که در ظاهر ارتباطی میان آن عناصر و تداعی‌ها وجود نداشت؛ ولی در قلمرو خیال شخصِ بیدل، سبب خلق تصویرهای بدیع می‌شد؛ تجربه‌هایی که بیدل از عرفان و تصوف...

روایت کُردی داستان «شیخ صنعان» و مقایسۀ آن با روایت عطار نیشابوری

داستان شیخ صنعان از جمله داستان‌هایی است که در ادبیات ایران پیوسته مورد توجه بوده است و شاعرانی چون عطار آن را به نظم درآورده‌­ا‌ند. شاعران کُرد نیز چندین بار این داستان را ترجمه و بازآفرینی کرده‌اند که نمونۀ قابل توجه آن، منظومۀ «شیخ صنعان» به گویش گورانی از سراینده‌ای ناشناس است. از آنجا که تطبیق آثار ادبی در زبان‌های مختلف یکی از راه‌های شناخت دقیق ویژگی‌های فکری، فرهنگی، ذوقی و عاطفی اقوام ص...