توصیف گروه فعلی زبان فارسی از دیدگاه دستور زایشی - گشتاری
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران
- نویسنده منصور بخیرنیا
- استاد راهنما علی محمد حق شناس
- سال انتشار 1362
چکیده
رساله حاضر گروه فعلی زبان فارسی را از دیدگاه دستور زایشی - گشتاری مورد بررسی قرار داده است . گروه فعلی در زبان فارسی یک واحد نحوی است که از یک یا چند عنصر واژگانی تشکیل می شود و در گزاره جمله همیشه جایگاه اسناد را اشغال می کند. پس از مقایسه تجزیه روساختی فرمول کلی زیر را برای گروه فعلی می توان بدست آورد. گروه فعلی : (عنصر پیشرو) + فعل واژگانی + (عنصر پیرو) عنصرهای پیشرو و پیرو که وابسته های اختیاری گروه فعلی هستند از نظر صورت و رابطه معنایی با "فعل واژگانی" در سه گروه به شرح زیر قرار می گیرند. الف) عنصر افعال ناقص : باید، می توان، می شود، می شد، بتوان، بشود، داشتن (دارای 12 صورت)، خواستن (دارای 6 صورت) . ب) عنصر سازنده مجهول : شدن (دارای 29 صورت) . ج) عنصر سازنده حالت و زمان : بودن (دارای 18 صورت) . گروه فعلی در مفهوم دستور گشتاری باید دارای سه دسته قاعده به شرح زیر باشد: 1) دسته قواعدی که جملات مختلف را می سازند. 2) دسته قواعدی که بر روی این جملات و زنجیره های ژرفساختی عمل می کنند، و آنها را به صورتهای زبانی، مانند زمین خوردن، زمین خوار، زمین خواری، زمین خوردگی و زمین خورده (از جمله زیرساخیت کسی بر زمین برمی خورد) تبدیل می کنند. 3) دسته قواعدی که یک جمله یا یک دسته از جملات را به صورت یک گروه فعلی پیچیده تبدیل می نمایند و در نتیجه اعمال این قواعد گروههای فعلی و اسمی بیشمار تولید می گردند. در ادامه این پژوهش قواعد نوع دوم و سوم و همچنین آن بخش از قواعد نوع اول که مربوط به حذف ، مطابقه، و جانشینی عناصر در ساختهای گوناگون گروه اسمی می باشند بررسی شده اند. یادآوری این نکته ضروری است که شناسه ها و نهاد در گروه فعلی هر دو در زنجیره های ژرفساختی قرار می گیرند.
منابع مشابه
توصیف گروه اسمی فارسی از دیدگاه دستور زایشی - گشتاری
موضوع این رساله توصیف گروه اسمی فارسی از دیدگاه دستور زایشی - گشتاری و پایگاه نظری آن، مدل دستوری 1965 چامسکی است . این مدل دستوری تولید صورتهای زبان را از راه قواعد سازه ای ژرفساختی و قواعد گشتاری توجیه می کند. از این رو، در این رساله کوشش شده است که برهمین اساس تجزیه روساختی گروه اسمی فارسی و نیز قواعد سازه ای و گشتاری در ارتباط با الگوهای روساختی گروه اسمی ارائه شود. از این راه بسیاری از ظرا...
15 صفحه اولبرابریابی فارسی«إنّ» در ابتدای آیات قرآن کریم بر پایة دستور زبان زایشی ـ گشتاری
فهم معانی دستوری واژگان قرآن بر اساس نحو سنّتی عربی دارای کاستی‌هایی است که زبان شناسی جدید با رویکرد علمی به زبان، برخی از این کاستی‌ها را جبران می‌نماید. در زبان‌شناسی جدید مکاتب متعددی وجود دارد. یکی از این مکاتب، مکتب چامسکی و زبان‌شناسی زایشی ـ گشتاری او است که در فهم معانی ساختاری واژگان قرآن بسیار راه گشاست. این مقاله در ابتدا به بیان دستور گشتاری ـ زایشی می‌پردازد، آن گاه این دستور را د...
متن کاملبررسی «عبارت فعلی » در دستور زبان فارسی
در زبان فارسی، فعل از جهات گوناگون تقسیم می‌شود. تقسیم بندی بر مبنای ساخت و تعداد اجزای تشکیل دهنده، یکی از مهمترین اقسام فعل است. دستور نویسان در این باره دست کم به دو گونه فعل ساده و فعل مرکب قائلند. برخی نیز اقسام بیشتری برای فعل برشمرده‌اند. عبارت فعلی گونه‌ای از فعل بر مبنای ساخت آن است که دست کم از سه جزء تشکیل می‌شود و معنی واحدی دارد. در چند دهه اخیر این مجموعه فعلی، در برخی از دستورها ...
متن کاملنقد دستور زبان فارسی از دیدگاه رده‌شناسی
چکیده دستور زبان فارسی از دیدگاه رده‌شناسی نوشتة شهرزاد ماهوتیان و ترجمة مهدی سمائی، از سلسله‌کتاب‌هایی است که به‌منظور مقایسة زبان‌های گوناگون و بررسی آنها، براساس معیارهای جهانی و فراگیر و فراهم‌کردن داده‌هایی واحد و نظام‌مند برای محققان زبان‌شناسی نظری و پژوهشگران رده‌شناسی نوشته شده است. این کتاب، از بعد پژوهشی کتاب ارزش‌مندی است، اما در ابعاد ظاهری و ساختاری و محتوایی، کاستی‌هایی دارد که ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023