بررسی اثرات غذایی - دارویی اوکالیپتوی- میخک - لاواند و گزنه

از زمان های قدیم و حتی امروزه، انسان برای زیستن نیاز به غذا داشته ودارد، و با بروز بیماریها به فکر مداوای خود می افتد. در گذشته مردم برای حفظ سلامتی خود از غذاهای ساده و داروهای سنتی استفاده می نمودند. با صنعتی شدن جوامع بشری، صنایع غذایی و دارویی نیز وارد عرصه جدیدی شدند و محصولات طبیعی جای خود را با محصولات صناعی عوض کرده و طبیعت به دست فراموشی سپرده شد. طی دهه های اخیر، با شناخته شدن عوارض جانبی مواد شیمیایی، سعی و کوشش بر فائق آمدن این معضل شروع شد. در نتیجه یک بار دیگر به سوی محصولات طبیعی، بخصوص در صنعت دارویی و غذایی روی آوردند.نظر به این خواص غذایی و داروی بسیاری از گیاهان از قدیم الایام شناخته شده است، از این رو خواص غذایی - دارویی عصاره گزنه و اسانس اوکالیپتوس، و اسطوخودوس را از دیدگاه ضددیابتی مورد بررسی قرار داده ایم. تجزیه عصاره و اسانس ها بمنظور شناسایی ترکیبات آن ها بوسیله جذب ونشر اتمی و ‏‎gc/ms‎‏انجام گرفت . اثرات ضد دیابتی آنها نیز روی حیوانات آزمایشگاهی (موش رات) انجام پذیرفت.که توسط دستگاه ‏‎gc/ms‎‏ دریافتیم دراسانس اوکالیپتوس بیشترین ترکیب موجود 1 و 8- سینئول می باشد و از نظر مقدار سینئول غنی بوده و از لحاظ ماده طعم زا می باشد و به طور گسترده در تهیه مواد دارویی بکار می رود (12). اسانس میخک حاوی بیشترین ترکیب اوژنول بود که به عنوان طعم دهنده و معطر کننده و نیز دارویی بکار می رود (12). اسانس لاواند دارای بیشترین ترکیب موجود لینالول می باشد که این هم خاصیت دارویی و طعم دهنده گی در مواد غذایی را دارا می باشد.و در دستگاه جذب و نشر اتمی عصاره گزنه دارای درصد روی 13/0 و درصد مسی0012/0 و درصدآهن 0017/0 و درصد منیزیم 22/0 بود . (که مقدار روی ‏‎12/93ppm‎‏، مس ‏‎1/3ppm‎‏، آهن ‏‎1/72ppm‎‏، مقدار منیزیم ‏‎266ppm‎‏ می باشد)سپس بر روی 18 موش دیابتی شده توسط عصاره گزنه آزمایش کاهش قند خون را انجام شد که 6 سر موش دیابتی جزو کنترل آزمون و 6 سر موش دیابتی به عنوان کنترل مثبت و 6 سر با هم به عنوان کنترل منفی انتخاب گردیدند. پس از خوراندن عصاره توسط لوله گاواز ‏‎3/2mg/kg.b.w‎‏ به گروه کنترل آزمون و ‏‎2cc‎‏ آب مقطر به گروه مثبت در یک روز و چهار بار خونگیری در زمان صفر و 1 و 2 و 3 ساعت بعد و 2 روز بعد کاهش قند خون مشاهده گردید، که از روش آنزیمی کیت گلوکز در جهت اندازه گیری کاهش قند خون استفاده شده بود. نتایج حاصل از این مرحله نشان می دهد که مقدار کاهش در مورد عصاره گزنه معنی دار بوده است ‏‎(p>0/05)‎‏ که با توجه به این نتیجه می توان پیشنهاد کرد که عصاره گزنه در بیماران دیابتی می تواند مفید واقع گردد.