دفاع مشروع در قوانین موضوعه ایران

موضوع دفاع مشروع یکی از مباحث مهم و جالب حقوق جزای عمومی است که از دیرباز نزد اقوام و ملل مختلف من جمله بابلیها، یونانیها، رومیها، هندیها و در ادیان مختلف تا به امروز وجود داشته و همراه با گذشت زمان بتدریج تحول و تکامل یافته و دامنه آن گسترش پیدا کرده است، لیکن این موضوع در کشور اسلامی ما متاسفانه کمتر مورد توجه و حتی نسبت به سایر قسمتها و مباحث حقوق جزای عمومی کمتر مورد بحث و گفتگو قرار گرفته است، همچنین این مسئله مهم در دادگاههای کشورمان چنانکه باید مطمح نظر قرار نگرفته بطوریکه تاکنون آرای محدود و غیرمهمی از بالاترین مرجع قضایی مملکت یعنی دیوان عالی کشور راجع بدان صادر شده در حایکه این مسئله متضمن نکات و دقایقی است که می بایستی از سوی محققان و استادان حقوق و همچنین از سوی مراجع قضایی مورد غور و تفحص کامل قرار گیرد. البته نگارنده هرگز داعیه آن را ندارد که با پایان نامه حاضر نقائص را بطور کلی جبران کرده و تمامی دقائق و ظرائف این موضوع را مورد بحث و بررسی قرار داده است، بلکه امیدوار است که فتح بابی نموده باشد. در حقوق جزای اسلام نیز مساله دفاع مشروع همانطوریکه در آینده خواهیم دید از اهمیت خاصی برخوردار است، لیکن این موضوع در کتب مختلف معتبر فقهی به طور پراکنده و تحت عناوین و مباحث گوناگون فقهی مورد بحث و گفتگو قرار گرفته است و بحث پیرامون مساله دفاع مشروع را با مطالعه کتب مختلف قهی و از لابلای این کتابها می توان بیرون کشید و اصول و شرایط آنرا دریافت و نظر به اینکه امروزه قوانین جزایی ایران در تمامی زمینه ها من جمله دفاع مشروع ملهم از قوانین و موازین اسلامی و منابع معتبر فقهی است و به همین جهت بحث و بررسی و تحقیق پیرامون قوانین جزایی ایران با عنایت به موازین فقه اسلامی ضرور به نظر می رسد. لذا سعی بر آن شده که در این تحقیق با مراجعه به کتب متعدد فقهی معتبر و مطالعه دقیق آنها پیرامون مسئله دفاع مشروع اصول و شرایط این مسئله را استخراج تا بتوانیم قوانین موضوعه لازم الاجرا کشورمان که متاثر و برگرفته از موازین و قوانین اسلامی است را مورد بحث و بررسی قرار دهیم.به نظر نگارنده اهمیت این تحقیق در آن است که مسائل پیرامون دفاع مشروع که در قوانین موضوعه ایران از آن سخن رانده شده است را با توجه به موازین اسلامی و منابع معتبر فقهی مورد بحث و بررسی قرار داده است چرا که کسب اطلاع و آگاهی دقیق از اصول و قواعد و شرایط دفاع مشروع در قوانین موضوعه ایران نیازمند مراجعه به منابع ((کتب)) معتبر فقهی اسلامی که قوانین موضوعه ایران ماخوذ از آنست می باشد. لازم بذکر است که دفاع مشروع در مبارزه با جرم و منع مجرمان از ارتکاب جنایت تاثیر بسزایی داشته، چرا که هرگاه جانی بداند درصورت تجاوز به حقوق مورد حمایت قانون، به طور مستقیم مواجه با دفاع مجنی علیه خواهد شد و نیز بداند فردی که با رعایت کلیه شرایط دفاع، از نفس، مال یا عرض و ناموس یا آزادی تن خود دفاع می کند، هیچگونه مسئوولیتی در برابر ایراد هرگونه آسیب و زیانی به متجاوز ندارد، از ارتکاب جنایت و تجاوز خودداری خواهد کرد به همین جهت بررسی همه جانبه موضوع دفاع مشروع به منظور آشنایی با شرایط خطر و عمل دفاع و در نتیجه تحقق یا عدم تحقق حق دفاع مشروع، امری ضروری بوده که نگارنده در این تحقیق به این عناوین و مطلب خواهد پرداخت. بررسی مسئله دفاع مشروع در قوانین موضوعه ایران در این پایان نامه طی سه فصل تهیه و تنظیم گردیده که هر فصل آن مشتمل بر دو مبحث می باشد.