بررسی تطبیقی مسئوولیت مدنی تولید کنندگان و فروشندگان کالا در حقوق ایران، فرانسه و انگلیس

مبانی مسئولیت مدنی خسارت ناشی از استعمال کالای معیوب بر دو قسم می باشد. مسئولیت قرار دادی و مسئولیت خارج از قرارداد. در این رابطه: تئوریهای تضمین اسمنی مبیع و فرض آگاهی فروشنده حرفه ای از عیوب کالا در مسئولیت قراردادی و تئوریهای تقصیر و مسئولیت محض در مسئولیت خارج از قرارداد مطرح می شوند. در تئوری تقصیر که اساس مسئولیت مدنی در حقوق ایران و فرانسه را تشکیل می دهد، مشکل اساسی، اثبات تقصیر تولید کننده و فروشنده توسط مصرف کننده زیان دیده می باشد. در حالیکه در تئوری تضمین ایمن مبیع و فرض آگاهی فروشنده حرفه ای از عیوب کالا و تئوری مسئولیت محض، مصرف کننده زیان دیده نیازی به اثبات تقصیر تولید کننده و فروشنده برای مطالعه خسارت خود ندارد. سیستم مسئولیت محض که در ایالات متحده از مدتها پیش حکمفرماست و در انگلستان بموجب قانون حمایت از مصرف کننده (مصوب 1987) به رسمیت شناخته شده است، پیشرفته ترین سیستم در زمینه مسئولیت خسارات ناشی از استعمال کالا می باشد. قواعد فقهی لاضرر و لاضرار فی الاسلام و من له الغنم فعلیه الغرم اگرچه از جهت عدم مدخلیت تقصیر عامل زیان در امکان مطالبه خسارت زیان دیده شباهت زیادی به سیستم مسئولیت محض دارند لیکن با توجه به اصلی 167 قانون اساسی قابلیت اعمال ندارند.در ایران لایحه قانونی حمایت از حقوق مصرف کننده که بر پایه پذیرش تضمین ایمنی مبیع توسط فروشنده در قرارداد فروش کالا تدوین گردید، تاکنون به تصویب مجلس نرسیده است.