مطالعه مرفولوژی، مینرالوژی و رده بندی خاکهای ایستگاه تحقیقاتی خواجه (تبریز)

در این مطالعه، مرفولوژی و مینرالوژی خاکهای ایستگاه تحقیقاتی حفاظت خاک و آبخیزداری خواجه که در 35، 46 تا 40، 46 طول شرقی و 35 و 8 تا 12، 35 عرض شمالی به فاصله 30 کیلومتر از اهر (بین تبریز و اهر) واقع شده مورد بررسی قرار گرفت . هدف این مطالعه بررسی خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، مرفولوژیکی و میترالوژیکی خاکهای منطقه و رده بندی انها بود. رژیمهای رطوبتی و حرارتی برآورده شده برای منطقه به ترتیب اریدیک ضعیف و مزیک می باشد مواد مادری اساسا آهکی، گچی، ماسه سنگ و شیل بوده که بر روی کوهشتانها، تپه ها و دشت های دامنه ای گسترش دارند. پوشش گیاهی غالب در منطقه عبارتند از همی کریتوفیت (50 درصد)، دروفیت (22 درصد)، کامفیت (16 درصد)، ژئوفیت (8 درصد) و نیز پسته، گز و تاغ که توسط جهاد کشت شده اند. بر اساس مطالعات اولیه زمین شناسی، نقشه های توپوگرافی و اطلاعات دیگر، تیپ های مختلف اراضی تفکیک و محل خاکرها (8 خاکرخ) انتخاب گردید. تهیه نمونه های دست خورده و دست نخورده و تجزیه آنها طبق استانداردهای u.s.d.a انجام گرفت . تجزیه های میترالوژیکی بوسیله دستگاه اشعه ایکس و بررسی دیفراکتوگرامهای (نمودارهای پراش اشعه ایکس ) افق های مختلف نشان داد که کانیهای رسی مهم کلریت ، ایلیت ، کائولینیت ، ورمیکولیت ، پاکی گورسکایت (آتاپولگایت ) و کوارتز می باشند. که اویلیت از اصلی ترین اجزا تشکیل دهنده رسها در این منطقه بوده و همچنین مطالعات انجام یافته نشان می دهد که این کانی دستخوش تغییرات زیادی قرار نگرفته و منشا آنها اغلب موروثی است . از عوامل مهم خاکسازی در منطقه می توان به مواد مادری، اقلیم، پستی و بلندی و زمان اشاره نمود که مواد مادری نسبت به بقیه نقش بارزتری دارد. در این خاکها کربنات کلسیم و ژیپسم مواد معدنی مهمی هستند که باعث تشکیل افق های کلسیک و جیپسیک در اثر فرآیندهای calcification و cypsification در محدوده یک متری از سطح خاک شده اند. خاکها خنثی تا قلیایی ضعیف بوده و بافت آنها قبل از حذف بلورهای گچ متوسط تا نسبتا سنگین می باشدو نهایتا خاکهای تحت بررسی براساس کلید رده بندی (1998) به خاکهای aridisol و زیررده های calcid و gypsid و گروهای بزرگ haplocalcid، haplogypsid و calcigypsid و زیرگروهای typic haplocalcid، typic haplogypsid و typic calcigypsid رده بندی شدند.